Người ta thường cho rằng: Cái hay của thơ Đường là ở chỗ thể hiện được "ý tại ngôn ngoại" (ý ở ngoài lời)...
Luyện tập
Bài tập 1: trang 144 sgk Ngữ Văn 10 tập một
Người ta thường cho rằng: Cái hay của thơ Đường là ở chỗ thể hiện được "ý tại ngôn ngoại" (ý ở ngoài lời). Hãy tìm "ý tại ngôn ngoại" qua bài thơ này.
Bài làm:
- Cái hiện hiện lên trước hết trong bài thơ là một thế giới hiện hữu với những sự vật có thực trong đời sống.
- Đó là khung cảnh của lầu Hoàng Hạc, của sông Trường Giang khói sóng phù đầy, của phủ Dương Châu phồn hoa, đô thị. Không gian được nối kết với nhau giữa một địa danh là nơi hai người bạn chia tay, một nơi là Mạnh Hạo Nhiên sẽ tới. Hai địa danh ấy bị ngăn cách bởi con sông Trường Giang ngút ngàn, mênh mông sóng nước
- Hình ảnh cánh buồm cô độc, lẻ loi trên dòng Trường Giang rộng lớn cứ thế xa dần xa dần rồi khuất hẳn sau đường chân trời khiến cho không gian được mở ra mênh mông và tầm nhìn của tác giả cũng như xa xăm vạn phần.
- Dòng sông và bầu trời trong điểm tận cùng của ánh mắt như gặp nhau và hợp lại tạo ra một hình ảnh vô cùng độc đáo: dòng sông Trường Giang chảy ngược lên trời
=> thế giới hữu hình được dựng lên bởi những hình ảnh thật đẹp, giàu sức gợi với một ngôn ngữ bình dị, không cầu kì hoa mĩ nhưng người ta vẫn hình dung ra được một thiên nhiên đẹp đến mê hồn, sống động như một bức tranh thủy mặc.
- Nhưng ẩn đằng sau đó, chính là ẩn ý của tác giả, là cái "không", cái thế giới vô hình của cảm xúc, tâm tưởng, suy tư, linh hồn của con người trong quá khứ, trong hiện tại hay trong tương lai. Ở đây, thế giới ẩn đằng sau cái phù hoa đẹp đẽ của thiên nhiên kia chính là tâm trạng buồn rầu, luyến tiếc của Lí Bạch với người bạn của mình. Đó là một tình bạn son sắt, tri âm, tri kỉ, hiểu mình như hiểu bạn của những con người đã coi nhau là "cố nhân". Tình bạn của Lí Bạch và Mạnh Hạo Nhiên xuất phát từ sự thấu hiểu và đồng điệu trong tâm hồn, chứ không phải từ những thứ vật chất phù phiếm hay danh lợi, tiền tài. Có lẽ vì thế mà tình bạn của hai ông trở nên gắn kết, bền chặt và thiêng liên hơn bao giừ hết.
Xem thêm bài viết khác
- Soạn văn bài: Khái quát văn học dân gian Việt Nam
- Tìm năm bài ca dao mở đầu bằng “Thân em như…’’ và phân biệt sắc thái ý nghĩa của chúng
- Soạn văn 10 bài Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt trang 113
- Soạn văn bài: Luyện tập viết đoạn văn tự sự
- Chọn một trong những đề tài trên trình bày trước lớp
- Phân tích từng hình thức biến hóa của Tấm. Quá trình biến hóa của Tấm nói lên ý nghĩa gì?
- Trình bày bản kế hoạch cá nhân muốn tham gia khóa đào tạo tin học
- Soạn văn bài: Tam đại con gà
- So sánh bản dịch thơ của Nguyễn Công Trứ với phần phiên âm và dịch nghĩa.
- Nội dung chính bài Tam đại con gà
- Soạn văn bài: Đọc Tiểu Thanh kí
- Chỉ ra điểm khác nhau giữa câu thơ đầu trong nguyên tác chữ Hán (qua phần dịch nghĩa) với câu thơ dịch. Có gì đáng lưu ý về không gian, thời gian trong đó con người xuất hiện? Con người ở đây mang tư thế, dáng vóc như thế nào?