Soạn văn bài: Bến quê
Truyện ngắn Bến quê của Nguyễn Minh Châu chứa đựng những suy ngẫm trải nghiệm sâu sắc của nhà văn về cuộc đời và con người, thức tỉnh sự trân trọng những giá trị cuộc sống gia đình và những vẻ đẹp bình dị của quê hương. KhoaHoc sẽ cùng các bạn tìm hiểu kiến thức trọng tâm và trả lời các câu hỏi trong bài. Mời các bạn tham khảo
A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Tác giả: Nguyễn Minh Châu
- Nguyễn Minh Châu (1930 - 1989) quê ở Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Ông là nhà văn Quân đội, từng tham gia hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ
- Những tác phẩm: "Dấu chân người lính" (tiểu thuyết), “Những vùng trời khác nhau" (tập truyện ngắn) được xem là những bài ca chiến trận thấm đượm chất sử thi và màu sắc lãng mạn.
- Sau năm 1975, các tác phẩm: “Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành”, “Bến quê” “Cỏ lau” là những thành công về tìm tòi đổi mới trong tư tưởng và nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu. Thân phận, sô' phận con người, những mơ ước bình dị, cuộc sống quanh ta, những vui buồn, ánh sáng và bóng đcn, v.v... được ông nói đến với bao khơi gợi, rất nhân bản, đầy tình người. Trang văn Nguyễn Minh Châu giàu ý vị triết lí và đa nghĩa.
2. Tác phẩm:
- Hoàn cảnh sáng tác: Truyện ngắn “Bến quê’" in trong tập truyện cùng tên của Nguyễn Minh Châu, xuất bản năm 1985.
- Nội dung: Qua nhân vật Nhĩ, một người từng trải đang ốm nặng, sắp lìa đời, tác giả gửi gắm bao suy ngẫm cảm động về con người về cuộc đời, thức tỉnh lương tri đồng loại không nên sống dửng dưng, hờ hững mà phải biết trân trọng những vẻ đẹp và giá trị thân thuộc bình dị của cuộc sống, của gia đình và quê hương.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1: trang 106 sgk Ngữ văn 9 tâp 2
Nhân vật Nhĩ trong truyện ở hoàn cảnh như thế nào? Xây dựng tình huống ấy, tác giả nhằm thể hiện điều gì?
Câu 2: trang 107 sgk Ngữ văn 9 tập 2
Trong những ngày cuối cùng của cuộc đời mình, khi nằm trên giường bệnh, Nhĩ đã nhìn thấy gì qua khung cửa sổ và anh đã khao khát điều gì? Vì sao Nhĩ lại có niềm khao khát ấy và điều đó có ý nghĩa gì?
Câu 3: trang 108 sgk Ngữ văn 9 tập 2
Vì sao có thể nói ngòi bút miêu tả tâm lí của Nguyễn Minh Châu ở thiên truyện này rất tinh tế và thấm đượm tinh thần nhân đạo? Phân tích sự miêu tả tâm lí nhân vật Nhĩ để khẳng định nhận xét ấy.
Câu 4: trang 108 sgk Ngữ văn 9 tập 2
Ở đoạn kết truyện, tác giả đã tập trung miêu tả chân dung và cử chỉ của nhân vật nhĩ với vẻ rất khác thường. Hãy giải thích ý nghĩa của các chi tiết ấy
Câu 5: trang 108 sgk Ngữ văn 9 tập 2
Nhiều hình ảnh chi tiết trong truyện mang ý nghĩa biểu tượng. Hãy tìm một số hình ảnh chi tiết như vậy và nêu ý nghĩa biểu tượng của chúng. ( Gợi ý: hình ảnh bãi bồi bên sông, bờ sông bên này bị sụt lở, chi tiết anh con trai sa vào đám chơi phá cờ thế...)
Câu 6: trang 108 sgk Ngữ văn 9 tập 2
Truyện ngắn này chứa đựng những suy ngẫm trải nghiệm sâu sắc của nhà văn về con người và cuộc đời. Tìm trong văn bản đoạn văn thể hiện tập trung chủ đề của truyện và nêu cảm nhận của em về đoạn văn.
LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Trang 108 sgk Ngữ Văn 9 tập hai
Đọc đoạn đầu của truyện và nhận xét nghệ thuật miêu tả thiên nhiên của tác giả trong đoạn văn ấy.
Bài tập 2: trang 108 sgk Ngữ Văn 9 tập hai
Không khéo rồi thằng con trai anh lại trễ mất chuyến đò trong ngày, Nhĩ nghĩ một cách buồn bã, con người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái điều vòng vèo hoặc chúng chính, vả lại nó đã thấy có cái gì đáng hấp dẫn ở bên kia sông đâu? Họa chăng chỉ có anh đã từng trải, đã từng in gót chân khắp mọi chân trời xa lạ mới nhìn thấy hết sự giàu có lẫn mọi vẻ đẹp của một cái bãi bồi sông Hồng ngay bờ bên kia cả trong những nét tiêu sơ và cái điều riêng anh khám phá thấy giống như một niềm mê say pha lẫn với nỗi ân hận đau đớn lời lẽ không bao giờ giải thích hết.
Nêu cảm nghĩ của em vè đoạn văn trên.
Phần tham khảo mở rộng
Câu 1: Ý nghĩa nhan đề truyện Bến quê
Câu 2: Tóm tắt truyện ngắn Bến quê
Câu 3: Phân tích ý nghĩa tình huống truyện Bến quê
Câu 4: Viết đoạn văn giới thiệu văn bản Bến quê
Câu 5: Viết đoạn văn nên cảm nhận của em về nhân vật Nhĩ trong tác phẩm Bến quê
Câu 6: Giá trị nội dung và nghệ thuật trong "Bến quê"
Câu 7: Hãy nêu ngắn gọn những nội dung chính và chi tiết kiến thức trọng tâm bài học " Bến quê"
Xem thêm bài viết khác
- Soạn văn bài: Cách làm bài nghị luận về một tư tưởng đạo lí
- Câu 2 trang 73 sgk Ngữ văn 9 tập 2 Soạn bài Nói với con
- Nội dung chính bài: Khởi ngữ
- Bài văn mẫu lớp 9: Suy nghĩ về khổ cuối bài Ánh trăng của tác giả Nguyễn Duy
- Phân tích ý nghĩa tình huống truyện Bến quê
- Cách cư xử của Thoóc-tơn dối với Bấc có gì đặc biệt và biểu hiện ở những chi tiết nào?
- Suy nghĩ của em về ý nghĩa của tình mẹ trong cuộc sống mỗi người
- Hãy cho biết hiện tượng này có thể trở thành đối tượng để viết một bài văn nghị luận xã hội không? Vì sao?
- Bài thơ phát triển từ một hình tượng bao trùm là hình tượng con cò trong những câu hát ru. Qua hình tượng con cò, tác giả nhằm nói về điều gì?
- Phát biểu điều mà em thấm thía nhất khi đọc bài Bàn về việc đọc sách
- Lấy nhan đề “Tình đời trong chiếc lá”, em hãy viết bài nêu suy nghĩ của mình về đoạn trích truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng của O Hen-ri.
- Qua nhân vật Rô-bin-xơn, em học tập được đức tính gì từ nhân vật?