Bài 27: Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng năm 938

Cho đến nay, khi nhắc đến chiến thắng Bạch Đằng người ta không thể không nhắc đến vị anh hùng chí lớn, mưu cao, mẹo giỏi Ngô Quyền. Đây là người có công chấm dứt thời kì Bắc Thuộc kéo dài 10 thế kỉ, đặt nền móng xây dựng chính quyền độc lập và khẳng định chủ quyền của dân tộc. Bài học hôm nay, chúng ta cùng tìm hiểu kĩ hơn về trận đánh lịch sử này.

A. Kiến thức trọng tâm

1. Ngô Quyền đã chuẩn bị đánh quân xâm lược Nam Hán như thế nào?

a. Tiểu sử Ngô Quyền

• Ngô Quyền (898 – 944)
• Quê ở Đường Lâm (Hà Tây)
• Cha là Ngô Mân, làm châu mục Đường Lâm
• Là con rể của Dương Đình Nghệ có sức khỏe, chí lớn, mưu cao, mẹo giỏi…

b. Hoàn cảnh lịch sử

• Năm 937, Dương Đình Nghệ bị một viên tướng của mình là Kiều Công Tiễn giết chết để đoạt chức.
• Ngô Quyền liền kéo quân ra Bắc để tiêu diệt Kiều Công Tiễn
• Kiều Công Tiễn cầu cứu nhà Nam Hán. Nên vua Nam Hán lấy cớ xâm lược nước ta lần thứ 2.

c. Kế hoạch quân Nam Hán

• Năm 938,vua Nam Hán sai con trai là Lưu Hoằng Tháo chỉ huy một đạo quân thủy sang xâm lược nước ta.
• Bản thân vua Nam Hán đóng quân ở Hải Môn (huyện Bách Bạch – Quảng Tây), sẵn dàng tiếp ứng cho Hoằng Tháo.

d. Chuẩn bị của Ngô Quyền

• Trừng tri tên phản bội Kiều Công Tiễn
• Ông quyết định chọn khu vực cửa sông và Trung Lưu, Hạ lưu sông Bạch Đằng làm nơi quyết chiến với giặc.
• Huy động quân và dân đốn gỗ, đẽo nhọn đầu và bịt sắt rồi đem đóng xuống lòng sông ở những nơi hiểm yếu tạo thành một trận địa cọc ngầm.

2. Chiến thắng Bạch Đằng năm 938

a. Diễn biến

• Cuối năm 938, Lưu Hoằng Tháo kéo quân vào nước ta theo đường biển.
• Ngô Quyền cho thuyền nhẹ ra nhử giặc vào cửa sông Bạch Đằng lúc thủy triều lên.
• Lưu Hoằng Tháo đốc quân đuổi theo vượt qua bãi cọc.
• Thủy triều rút, Ngô Quyền hạ lệnh dốc toàn lực lượng đánh trở lại.
• Quân Nam Hán bỏ chạy, thuyền va vào bãi cọc vỡ tan tành.
• Quân ta từ trên đánh xuống, từ 2 bên bờ đánh sang, đánh giáp lá cà quyết liệt.

b. Kết quả:

• Quân địch bỏ thuyền nhảy xuống sông, phần bị giết, phần bị chết đuối, thiệt hại đến quá nửa.
• Lưu Hoằng Tháo bị thiệt mạng trong đám loạn quân
• Vua Nam Hán vội vã hạ lệnh thu quân về nước.

=>Trận Bạch Đằng của Ngô Quyền kết thúc hoàn toàn thắng lợi.