Trong mỗi ví dụ sau, phương châm hội thoại nào không được tuân thủ? Lí giải rõ điều đó.
2. Luyện tập về phương châm hội thoại
a) Trong mỗi ví dụ sau, phương châm hội thoại nào không được tuân thủ? Lí giải rõ điều đó.
- Ví dụ 1
Người cha sắp đi chơi xa, dặn con:
- Có ai tới hỏi cha thì đưa tờ giấy nào cho họ.
- Đưa bé bỏ tờ giấy vào túi áo. Cả ngày không thấy ai đến. Tối, sẵn có ngọn đèn, nó lấy ra xem, chẳng may vô ý để tờ giấy cháy mất.
Hôm sau có người khách đến chơi hỏi:
- Bố cháu có nhà không?
Thằng bé ngẩn ngơ hồi lâu, sực nhớ ra, sờ vào túi không thấy giấy, liền nói:
- Mất rồi ạ!
Ông khách sửng sốt:
- Mất bao giờ?
- Thưa…tối hôm qua.
- Sao mà mất nhanh thế?
- Cháy ạ!
-Ví dụ 2
Chị Dậu run run:
- Nhà cháu đã túng lại còn phải đóng cả suất của chú nó nữa nên mới lôi thôi như thế. Chứ cháu có dám bỏ bễ tiền sưu của nhà nước đâu? Hai ông làm phước nói với ông lí cho cháu khất.
Cai lệ không để cho chị nói hết câu, trợn ngược 2 mắt, hắn quát:
- Mày định nói cho cha mày nghe đấy à? Sưu nhà nước mà dám mở mồm xin khất!
(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
Bài làm:
- Ví dụ 1 vi phạm phương châm quan hệ.
Hai người giao tiếp không cùng một đề tài, không hiểu ý nhau.
- Ví dụ 2 vi phạm phương châm lịch sự.
Tên cai lệ không thể hiện sự tôn trọng, lịch sự khi giao tiếp với chị Dậu.
Xem thêm bài viết khác
- Trao đổi và nêu ví dụ về một số tình huống không tuân thủ phương châm hội thoại.
- Hãy tìm một số phương ngữ mà em biết.
- Cuộc sống cực khổ của nhiều trẻ em trên thế giới được tái hiện như thế nào? Hãy nêu suy nghĩ của em về vấn đề này.
- Đọc các đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu ở dưới:
- Điền vào chố trống các từ sau cho phù hợp với thể thơ tám chữ
- Nêu những nhận xét của em về Vũ Nương qua lời thoại sau của nhân vật
- Xung đột và chiến tranh vẫn hằng ngày diễn ra ở nhiều nơi, nhiều khu vực trên thế giới. Em biết gì về điều này?
- Chỉ ra và nêu giá trị biểu đạt của các biện pháp nghệ thuật trong khổ thơ đầu. Hình ảnh con người qua những chi tiết nào trong khổ thơ này?
- Không khí và hoạt động của lễ hội trong tiết Thanh Minh được thể hiện như thế nào?
- Phương châm quan hệ
- Từ kết quả của các bài tập trên, em hãy cho biết : Việc không tuân thủ các phương châm hội thoại có thể bắt nguồn từ các nguyên nhân nào?
- Phân biệt nghĩa của các từ ngữ sau và đặt câu với mỗi từ ngữ đó