Bài 20: Lớp vỏ địa lí. Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lí
Lớp vỏ địa lí là lớp vỏ của Trái đất, ở đó lớp vỏ bộ phận xâm nhập và tác động lẫn nhau. Có thể nói, những hiện tượng và quá trình tự nhiên xảy ra trong lớp vỏ địa lí đều do quy luật tự nhiên chi phối. Đó là những quy luật nào, chúng ta cùng tìm hiểu ở bài học dưới đây.
A. Kiến thức trọng tâm
I. Lớp vỏ địa lí
- Khái niệm: Lớp vỏ địa lí là lớp vỏ của Trái đất, ở đó có các lớp vỏ bộ phận xâm nhập và tác động lẫn nhau.
- Giới hạn:
- Trên: Phía dưới của lớp ô zôn.
- Dưới: Đáy vực thẩm đại dương và đáy lớp vỏ phong hóa ở lục địa.
- Chiều dày khoảng 30 - 35km.
II. Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lí.
1. Khái niệm:
- Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh lớp vỏ địa lí là quy luật về mối quan hệ quy định lẫn nhau giữa các thành phần của toàn bộ cũng như của mỗi bộ phận lãnh thổ trong lớp vỏ địa lí.
- Nguyên nhân:
- Mọi thành phần của lớp vỏ địa lí đều đồng thời chịu tác động trực tiếp hoặc gián tiếp của nội lực và ngoại lực.
- Các thành phần tự nhiên luôn có sự tác động qua lại và gắn bó mật thiết với nhau.
2. Biểu hiện của quy luật
Trong một lãnh thổ:
- Các thành phần tự nhiên luôn có sự ảnh hưởng phụ thuộc lẫn nhau.
- Nếu một thành phần thay đổi sự thay đổi của các thành phần còn lại và toàn bộ lãnh thổ.
Ví dụ: Thực vật rừng bị phá hủy:
- Địa hình (xói mòn).
- Khí hậu (biến đổi).
- Thổ nhưỡng (đất biến đổi).
3. Ý nghĩa thực tiễn
- Ý nghĩa:
- Cần phải nghiên cứu kĩ, toàn diện môi trường tự nhiên.
- Dự báo trước những thay đổi của các thành phần tự nhiên khi tác động vào môi trường để đề xuất các giải pháp tháo gỡ.
- Bài học:
- Cần nghiên cứu kĩ, toàn diện các điều kiện địa lí của bất kì một lãnh thổ nào trước khi đưa vào sử dụng chúng.
- Điều chỉnh tác động làm biến đổi cảnh quan theo hướng có lợi cho mình.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1: Trang 76 sgk Địa lí 10
Nêu khái niệm về lớp vỏ địa lí (lớp vỏ cảnh quan). Phân biệt lớp vỏ Trái Đất với lớp vỏ địa lí (về chiều dày, thành phần vật chất…).
Câu 2: Trang 76 sgk Địa lí 10
Trình bày khái niệm, sự biểu hiện và ý nghĩa thực tiễn của quy luật về tính tổng nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lí.
Câu 3: Trang 76 sgk Địa lí 10
Lấy một vài ví dụ minh họa về những hậu quả xấu do tác động của con người gây ra đối với môi trường tự nhiên
Xem thêm bài viết khác
- Nội lực là gì? Nguyên nhân sinh ra nội lực?
- Dựa vào hình 2.2 hãy chứng minh rằng phương pháp kí hiệu không những chỉ nêu được tên và vị trí mà còn thể hiện được cả chất lượng của các đối tượng trên bản đồ?
- Bài 42: Môi trường và sự phát triển bền vững
- Em hãy nêu những đặc điểm chính của các hình thức lãnh thổ công nghiệp?
- Bài 2: Một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ
- Bài 23: Cơ cấu dân số
- Hãy nêu ví dụ minh họa về mối quan hệ giữa chế độ nước sông với chế độ mưa?
- Tại sao ở các nước đang phát triển, ngành công nghiệp thực phẩm được coi là ngành chủ đạo?
- Căn cứ vào biểu đồ các mũi giờ, hãy tính giờ và ngày ở Việt Nam, biết rằng ở thời điểm đó, giờ GMT đang là 24 giờ ngày 31- 12?
- Quan sát hình 13.1, hãy nhận xét và giải thích sự thay đổi của biên độ nhiệt...
- Dựa vào hình 15, hãy trình bày vòng tuần hoàn nhỏ và vòng tuần hoàn lớn của nước trên Trái Đất?
- Dựa vào kiến thức đã học, hãy nêu mối quan hệ giữa sự chuyển dịch của các mảng kiến tạo với việc hình thành các nếp uốn?