Bài 7: Cấu trúc của Trái Đất. Thạch quyển. Thuyết kiến tạo mảng Địa lí 10 trang 25
Con người sinh sống trên bề mặt trái đất từ lâu đời đến nay. Thế nhưng mấy ai biết được cấu tạo bên trong của Trái đất gồm những gì? Để tìm hiểu về vấn đề đó, KhoaHoc mời các bạn cùng đến với bài học “Cấu trúc của trái đất. Thạch quyển. Thuyết kiến tạo mảng”.
A. Kiến thức trọng tâm
I. Cấu trúc của Trái Đất.
- Trái đất có cấu tạo không đồng nhất
- Gồm có 3 lớp: Lớp vỏ Trái đất, lớp Manti và lớp nhân Trái Đất.
1. Lớp vỏ trái đất
- Vị trí: Nằm ngoài cùng
- Độ dày 5 – 70 km
- Ở trạng thái rắn
- Cấu tạo thường có 3 phần: Tầng trầm tích, tầng granit và tầng bazan.
- Vỏ trái đất có 2 kiểu: vỏ lục địa và vỏ đại dương.
=> Nơi cư trú và diễn ra các hoạt động của loài người.
2. Lớp Manti
- Vị trí: nằm ở giữa (từ lớp Vỏ đến 2900 km)
- Đặc điểm: Chiếm 80% thể tích, 68,5% khối lượng Trái Đất. Rất đậm đặc, quánh dẻo
3. Nhân Trái Đất
- Vị trí: nằm ở trong cùng (từ 2900 km đến 6370 km)
- Độ dày: Khoảng 3470 km
- Đặc điểm: Vật chất ở trạng thái lỏng. Vật chất ở trạng thái rắn, thành phần hóa học chủ yếu là Ni, Fe.
II. Thuyết kiến tạo mảng
1. Nội dung thuyết kiến tạo mảng
- Thuyết kiến tạo mảng : Vỏ Trái Đất trong quá trình hình thành của nó đã bị biến dạng do các đứt gãy và tách ra thành một số đơn vị kiến tạo, mỗi đơn vị là một mảng cứng, gọi là các mảng kiến tạo.
- Theo thuyết này, thạch quyển được cấu tạo bởi một số mảng nằm kề nhau. Các mảng này nhẹ, nổi trên lớp vật chất quánh dẻo thuộc tầng trên cùng của bao Manti và di chuyển một cách chậm chạp.
- Thạch quyển được cấu tạo bởi 7 mảng lớn (mảng Thái Bình Dương, mảng Ô-xtrây-li-a – Ấn Độ, mảng Âu – Á, mảng Phi, mảng Bắc Mĩ, mảng Nam Mĩ, mảng Nam Cực) và một số mảng nhỏ. Mỗi mảng thường gồm cả phần lục địa và phần đáy đại dương, nhưng có mảng chỉ có phần đại dương như mảng Thái Bình Dương.
- Trong khi di chuyển, các mảng có thể xô vào nhau hoặc tách xa nhau. Hoạt động chuyển dịch của một số mảng lớn của vỏ Trái Đất là nguyên nhân sinh ra các hiện tượng kiến tạo, động đất, núi lửa …
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1: Quan sát hình 7.1 mô tả cấu trúc của Trái Đất?

Câu 2: Quan sát hình 7.2 cho biết sự khác nhau giữa vỏ lục địa và vỏ đại dương?

Câu 3: Quan sát hình 7.1 cho biết lớp Manti được chia thành mấy tầng? Giới hạn của mỗi tầng?
Câu 4: Dựa vào hình 7.3, cho biết 7 mảng kiến tạo lớn là những mảng nào?

Câu 5: Quan sát hình 7.4, cho biết hai cách tiếp xúc của các mảng kiến tạo và kết quả của mỗi cách tiếp xúc?

Câu 6: Dựa vào hình 7.1 và nội dung trong SGK, lập bảng so sánh các lớp cấu tạo của Trái Đất (vị trí, độ dày, đặc điểm)?
Câu 7: Trình bày những nội dung chính của thuyết kiến tạo mảng?
Xem thêm bài viết khác
- Bài 11: Khí quyển, sự phân bố nhiệt độ không khí trên trái đất – Địa lí 10 trang 39
- Bài 9 : Tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất (Tiếp theo) – Địa lí 10 trang 35
- Dựa vào hình 12.4 và 12.5, hãy trình bày và giải thích hoạt động của gió biển, gió đất và gió phơn?
- Qúa trình bóc mòn là gì ? Kể tên một số dạng địa hình do quá trình bóc mòn tạo thành?
- Nêu đặc điểm và vai trò ngành sản xuất nông nghiêp? Hãy giải thích tại sao ở các nước phát triển, nông nghiệp mang dần tính chất công nghiệp?
- Trình bày đặc điểm của thị trường thế giới?
- Vẽ sơ đồ các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố của các ngành dịch vụ?
- Nguyên nhân gây ra sự phân bố các vành đai thực vật và đất theo độ cao là gì?
- Bài 2: Một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ
- Bài 31: Vai trò và đặc điểm của công nghiệp. Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố công nghiệp.
- Bài 19: Sự phân bố sinh vật và đất trên Trái đất
- Bài 17: Thổ nhưỡng quyển. Các nhân tố hình thành thổ nhưỡng