Soạn bài: Đêm nay Bác không ngủ

8 lượt xem

"Đêm nay Bác không ngủ" là câu chuyện về một đêm không ngủ của Bác Hồ trên đường chiến dịch. Bài thơ thể hiện tấm lòng yêu thương sâu sắc, rộng lớn của Bác đối với bộ đội và nhân dân, tình cảm kính yêu, cảm phục của người chiến sĩ với lãnh đạo. Cùng KhoaHoc tìm hiểu về bài thơ này nhé!

Nội dung bài soạn gồm 2 phần:

Kiến thức trọng tâm
Trả lời các câu hỏi trong bài

A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

1. Tác giả:

Minh Huệ (1927 – 2003), tên khai sinh là Nguyễn Đức Thái
Quê: thành phố Vinh, Nghệ An
Là Hội viên hội nhà văn Việt
Nhận giải thưởng Nguyễn Du của Nghệ - Tĩnh 1986 với tập thơ Đêm nay Bác không ngủ.

2. Tác phẩm:

Đêm nay Bác không ngủ
Bài thơ dựa trên sự kiện: trong chiến dịch Biên giới cuối năm 1950, Bác Hồ trực tiếp ra mặt trận theo dõi và chỉ huy cuộc chiến đấu của bộ đội và nhân dân ta.
Thể loại: Thơ - "Thơ là một hình thức sáng tác văn học phản ánh cuộc sống, thể hiện những tâm trạng, những cảm xúc mạnh mẽ bằng ngôn ngữ hàm súc, giàu hình ảnh và nhất là có nhịp điệu" (Lê Bá Hán - Trần Đình Sử - Nguyễn Khắc Phi: Từ điển thuật ngữ văn học, Sđd).

B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Kiến thức thú vị

Câu 1: Trang 67 sgk ngữ văn 6 tập 2

Bài thơ Đêm nay Bác không ngủ kể lại câu chuyện gì? Em hãy kể tóm tắt câu chuyện đó.

=> Xem hướng dẫn giải

Câu 2: Trang 67 sgk ngữ văn 6 tập 2

Hình tượng Bác Hồ trong bài thơ được miêu tả qua con mắt và cảm nghĩ của ai? Cách miêu tả đó có tác dụng gì đối với việc thể hiện tâm hồn cao đẹp của Bác Hồ và tấm lòng của anh Bộ đội đối với lãnh tụ?

=> Xem hướng dẫn giải

Câu 3: Trang 67 sgk ngữ văn 6 tập 2

Bài thơ kể lại hai lần anh đội viên thức dậy nhìn thấy Bác không ngủ. Em hãy so sánh tâm trạng và cảm nghĩ của anh bộ đội viên với Bác Hồ trong hai lần đó.

*Vì sao trong bài thơ tác giả không kể lần thứ hai? Qua cảm nhận của anh đội viên, hình ảnh Bác Hồ và tấm lòng của Bác được khắc họa sâu đậm như thế nào?

=> Xem hướng dẫn giải

Câu 4: Trang 67 sgk ngữ văn 6 tập 2

Hãy cho biết vì sao trong đoạn kết nhà thơ lại viết:

...

Đêm nay Bác không ngủ

Vì một lẽ thường tình

Bác là Hồ Chí Minh.

=> Xem hướng dẫn giải

Câu 5: Trang 67 sgk ngữ văn 6 tập 2

Bài thơ được làm theo thể thơ gì? (số tiếng trong một dòng, số dòng trong một khổ thơ, cách gieo vần trong một khổ thơ và giữa hai khổ thơ). Thể thơ ấy có thích hợp với cách kể chuyện của bài thơ không?

=> Xem hướng dẫn giải

Câu 6: Trang 67 sgk ngữ văn 6 tập 2

Tìm những từ láy trong bài và cho biết giá trị biểu cảm của một số từ láy mà em cho là đặc sắc.

=> Xem hướng dẫn giải

LUYỆN TẬP

Bài tập 2: Trang 68 sgk ngữ văn 6 tập 2

Dựa theo bài thơ, em hãy viết một bài văn ngắn bằng lời của người chiến sĩ về kỉ niệm một đêm được ở bên Bác Hồ khi đi chiến dịch.

=> Xem hướng dẫn giải