Bài 2: Ấn Độ (Trang 8 – 12,SGK)
Từ giữa thế kỉ XIX, mâu thuẫn giữa đông đảo nhân dân Ấn Độ với thực dân Anh ngày càng trở nên sâu sắc. Các cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc diễn ra quyết liệt dưới nhiều hình thức: lôi cuốn đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia. Vậy đó là những cuộc khởi nghĩa nào mời các bạn cùng đến với bài “Ấn Độ”.
A. Kiến thức trọng tâm
1. Tình hình kinh tế, xã hội Ấn Độ nửa sau thế kỉ XIX.
Từ đầu thế kỉ XVII, cuộc tranh giành quyền lực của các chúa phong kiến trong nước làm Ấn Độ suy yếu => giữa thế kỉ XIX, thực dân Anh đã xâm lược và đặt ách cai trị ở Ấn Độ.
- Về kinh tế:
- Thực dân Anh mở rộng khai thác thuộc địa, vơ vét tài sản của nhân dân.
- Ấn Độ trở thành thuộc địa quan trọng nhất nền công nghiệp Anh.
- Về chính trị - xã hội:
- Thực dân Anh nắm quyền cai trị trực tiếp Ấn Độ.
- Thực dân Anh tiến hành chính sách chia để trị, mua chuộc tầng lớp…
- Tìm cách khơi sâu sự cách biệt về chủng tộc, tôn giáo và đẳng cấp trong xã hội để dễ bề cai trị.
- Về giáo dục:
- Thi hành chính sách giáo dục ngu dân, khuyến khích tập quán lạc hậu và hủ tục cổ xưa.
2. Cuộc khởi nghĩa Xipay (1857 – 1859)
- Nguyên nhân cuộc khởi nghĩa:
- Bị thực dân Anh đối xử tàn tệ
- Tinh thần dân tộc và tín ngưỡng bị xúc hạm.
- Diễn biến cuộc khởi nghĩa:
- Ngày 10/5/1857 khởi nghĩa bùng nổ ở Mi – rút.
- Khởi nghĩa nhanh chóng lan rộng đến Đê-li, khắp miền Bắc và một phần miền Tây Ấn Độ.
- Nghĩa quân đã lập được chính quyền ở 3 thành phố lớn.
- Tuy nhiên, cuộc khởi nghĩa kéo dài 2 năm thì bị thực dân Anh đàn áp và dẫn đến thất bại.
- Ý nghĩa cuộc khởi nghĩa:
- Thể hiện lòng yêu nước, tinh thần đấu tranh bất khuất.
- Ý thức vươn tới độc lập của nhân dân Ấn Độ.
3. Đảng Quốc đại và phong trào dân tộc (1885 – 1908)
a. Sự thành lập Đảng Quốc Đại:
- Năm 1885 giai cấp tư sản Ấn Độ thành lập Đảng Quốc Đại
- Hoạt động: Từ 1885 – 1905: Dùng phương pháp ôn hòa
- Từ 1905: Xuất hiện phái cấp tiến, đòi lật đổ ách thống trị thực dân Anh.
b. Phong trào dân tộc
- Nguyên nhân:
- Tháng 7/1905: Anh ban hành đạo luật chia đôi Bengan -> Thổi bùng lên phong trào đấu tranh.
- Diễn biến:
- Phong trào đấu tranh chống đạo luật Bengan diễn ra mạnh mẽ.
- Tháng 6/1908: công nhân Bombay tiến hành tổng bãi công.
- Kết quả - ý nghĩa:
- Phong trào dân tộc buộc thực dân Anh phải thu hồi đạo luậ chia cắt Ben – gan.
- Phong trào mang đậm ý thức dân tộc
- Đánh dấu một thời kì đấu tranh mới.
- Thức tỉnh nhân dân Ấn Độ và nhân dân các nước.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI HỌC
Câu 1: Hãy nêu những nét lớn trong chính sách thống trị của thực dân Anh ở Ấn Độ?
Câu 2: Hãy nêu nguyên nhân, diễn biến và ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Xipay?
Câu 3: Hãy trình bày sự thành lập và phân hóa trong Đảng Quốc đại?
HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI HỌC
Câu 1: Đảng Quốc Đại có vai trò như thế nào trong phong trào đấu tranh của nhân dân Ấn Độ?
Câu 2: Nêu tính chất và ý nghĩa của cao trào đấu tranh 1905 – 1908 của nhân dân Ấn Độ?
Xem thêm bài viết khác
- Vì sao Nguyễn Tất Thành quyết định sang phương Tây tìm đường cứu nước?
- Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới(1929 – 1933) để lại hậu quả như thế nào đối với nước Mĩ?
- Dựa vào lược đồ, trình bày những nét chính về quá trình xâm lược của các nước đế quốc ở Đông Nam Á?
- Em có nhận xét gì về hình thức đấu tranh giải phóng dân tộc ở Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX?
- Nêu những nét chính của phong trào độc lập dân tộc ở Ấn Độ trong những năm 1918 – 1929?
- Trình bày các giai đoạn phát triển của chủ nghĩa tư bản giữa hai cuộc chiến tranh thế giới(1918 – 1939)?
- Trình bày diễn biến chính của khởi nghĩa Bãi Sậy?
- Dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp, nền kinh tế Việt Nam có những chuyển biến như thế nào?
- Nêu những chuyển biến của xã hội Việt Nam đầu thế kỉ XX?
- Tại sao cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 – 1933 lại dẫn tới nguy cơ một cuộc chiến tranh thế giới mới?
- Vì sao thu nhập quốc dân của Mĩ lại phục hồi và phát triển từ năm 1934?
- Em có suy nghĩ gì về hành động của Trương Định sau hiệp ước 1862?