Soạn bài chuyện người con gái Nam Xương : Mục C hoạt động luyện tập

C. Hoạt động luyện tập

1. Luyện tập đọc hiểu văn bản Chuyện người con gái Nam Xương

a) Kể tóm tắt văn bản Chuyện người con gái Nam Xương

...........................................................

2. Luyện tập về sự phát triển của từ vựng

a) Nghĩa gốc của từ mũi là: bộ phận nhô lên ở giữa mặt người và động vật có xương sống dùng để thở, ngửi.

........................................

3. Luyện tập về cách dẫn trưc tiếp và cách dẫn gián tiếp

a) Tìm lời dẫn trong những đoạn trích sau (trích từ truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao). Em hãy cho biết đó là lời nói hay ý nghĩ và được dẫn theo cách nào?

........................................

Bài làm:

1. a. Tham khảo: Tại đây

b. Tham khảo đoạn văn: Tại đây

2. Luyện tập về sự phát triển của từ vựng

a.

• Câu (1), (2), (3) từ "mũi" được dùng theo nghĩa chuyển
• Câu (4), từ “mũi” dùng theo nghĩa gốc.

b.

• Câu (1), từ “chân” là nghĩa gốc
• Câu (3), (4), từ “chân” là nghĩa chuyển theo phương thức ẩn dụ.
• Câu (2), từ "chân" là nghĩa chuyển theo phương thức hoán dụ.

c. Ngân hàng:

• Nghĩa gốc là “tổ chức kinh tế hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh và quản lý các nghiệp vụ tiền tệ, tín dụng”. => VD: Tôi làm thẻ ATM ở ngân hàng BIDV”.
• Nghĩa chuyển là: Nơi lưu trữ, bảo quản những thành phần, bộ phận cơ thế (ngân hàng máu, ngân hàng gen,...) hoặc dữ liệu= >Ví dụ: Ngân hàng đề thi lên tới hàng trăm nghìn câu hỏi để phục vụ kì thi năm nay.

Sốt:

• Nghĩa gốc là “tăng nhiệt độ cơ thể lên quá mức bình thường do bị bệnh”.=> VD: Anh ấy bị sốt đến 40 độ C
• Nghĩa chuyển: Tình trạng tăng nhu cầu đột ngột làm cho hàng hoá trở nên khan hiếm: cơn sốt đất, cơn sốt vàng, cơn sốt hàng hóa,...=> VD: Cơn sốt vàng năm nay đã đẩy giá vàng lên rất cao.

Vua:

• Nghĩa gốc là “người đứng đầu của nhà nước quân chủ”.=>Vd: “Lê Chiêu Thống là một ông vua cõng rắn cắn gà nhà”.
• Nghĩa chuyển là “người đàn ông được coi là nhất trong một lĩnh vực nhất định, thường là sản xuất, kinh doanh, thể thao, nghệ thuật”.=> VD: Pele được mệnh danh là ông vua bóng đá.

d. Sử dụng theo phép tu từ ẩn dụ. Mang ý nghĩa ngợi ca sự vĩ đại, lớn lao của Bác Hồ. Nhưng không phải là hiện tượng phát triển nghĩa của từ, bởi vì sự chuyển nghĩa của từ mặt trời trong câu thơ có tính chất lâm thời, nó không làm cho từ có thêm nghĩa mới.

3. Luyện tập về cách dẫn trưc tiếp và cách dẫn gián tiếp

a.

• (1) Lời dẫn hãy dằn lòng bỏ đám này, để dùi giẳng lại ít lâu, xem có đám nào khá mà nhẹ tiền hơn sẽ liệu; chẳng lấy đứa này thì lấy đứa khác; làng này đã chết con gái đâu mà sợ.=> Dẫn lời nói – cách dẫn gián tiếp
• (2) Lời dẫn “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế này à?”=> Dẫn ý nghĩa – cách dẫn trực tiếp
• (3) “Cái vườn là của con ta. Hồi còn mồ ma mẹ nó, mẹ nó cố thắt lưng buộc bụng, dè sẻn mãi, mới để ra được 50 đồng bạc tâu. Hồi ấy, mọi thứ còn rẻ cả…”=> Dẫn ý nghĩ – cách dẫn trực tiếp

b. Thuật lại như sau:

(1) Bấy giờ Phan mới nhận đích người ấy là Vũ Nương và gạn hỏi duyên cớ. Nàng nói với Phan rằng ngày trước không may bị người vu oan, phải gieo mình xuống sông tự tử. Các nàng tiên trong cung nước thương nàng vô tội, rẽ một đường nước cho nàng thoát chết, nếu không thì đã vùi vào bụng cá, còn đâu mà gặp được chàng Phan.

(2) Hôm sau Linh Phi lấy một cái túi bằng lụa tía, đựng mười hạt minh châu, sai sứ giả Xích Hỗn đưa Phan ra khỏi nước. Vũ Nương nhân đó cũng đưa gửi một chiếc hoa vàng và dặn Phan nói hộ với chàng Trương rằng nếu còn nhớ chút tình xưa nghĩa cũ, thì xin lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuống nước, Vũ Nương sẽ trở về.

c. Tham khảo đoạn văn: Tại đây