Soạn văn bài: Bài ca ngắn đi trên bãi cát
Bài thơ Bài ca ngắn đi trên bãi cát được Cao Bá Quát sáng tác khi đi qua vùng đất đầy cát trắng như Quảng Bình, Quảng Trị để về kinh đô dự thi. Trong bài thơ, tác giả mượn hình ảnh người đi trên bãi cát khó nhọc để hình dung con đường mưu cầu danh lợi đáng ghét mà ông buộc phải theo đuổi. KhoaHoc sẽ tóm tắt những kiến thức trọng tâm và hướng dẫn soạn văn chi tiết các câu hỏi của bài. Mời các bạn cùng tham khảo.
A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Tác giả
- Cao Bá Quát (1809- 1854) tự là Chu Thần, hiệu là Cúc Đường, Mẫn Hiên, người làng Phú Thị , huyện Gia Lâm, tỉnh Bắc Ninh( nay thuộc quận Long Biên, Hà Nội).
- Ông là người có tài năng và bản lĩnh được người đời phong làm Thánh Quát .
- Ông ra làm quan dưới triều Nguyễn rồi từ quan. Do bất bình với triều đình, năm 1854, Cao Bá Quát tham gia cuộc khởi nghĩa chống lại triều đình. Cuộc khởi nghĩa thất bại, Cao Bá Quát và dòng họ Cao bị triều đình tàn sát dã man.
- Thơ văn ông bộc lộ thái độ phê phán mạnh mẽ chế độ phong kiến trì trệ, bảo thủ và chứa đựng tư tưởng khai sáng có tính chất tự phát, phản ánh nhu cầu đổi mới của xã hội Việt Nam trong giai đoạn giữa thế kỉ XIX. Ông để loại khoảng 1353 bài thơ và 21 bài văn chữ Hán. Thơ văn ông thể hiện thái độ phê phán xã hội phong kiến Nguyễn trì trệ, bảo thủ, chứa đựng tư tưởng khai sáng, muốn thay đổi thực tại.
2. Tác phẩm
- Bài thơ Bài ca ngắn đi trên bãi cát được Cao Bá Quát sáng tác khi đi qua vùng đất đầy cát trắng như Quảng Bình, Quảng Trị để về kinh đô dự thi.
- Trong bài thơ, tác giả mượn hình ảnh người đi trên bãi cát khó nhọc để hình dung con đường mưu cầu danh lợi đáng ghét mà ông buộc phải theo đuổi, cũng như sự bế tắc của xã hội nhà Nguyễn lúc đó.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1 (Trang 42 SGK) Phân tích ý nghĩa tượng trưng của các yếu tố tả thực hình ảnh người đi trên cát.
Câu 2 (Trang 42 SGK) Học giải thích nội dung và chỉ ra sự liên kết ý nghĩa của sáu câu thơ: Không học được ông tiên phép ngủ - Trèo non, lội suối, giận khôn vơi! – Xưa nay, phường danh lợi – Tất tả trên đường đời – Đầu gió hơi men thơm quán rượu - Người say vô số, tỉnh bao người?
Câu 3 (Trang 42 SGK) Tâm trạng của lữ khách khi đi trên bãi cát là gì? Hãy cho biết tầm tư tưởng của Cao Bá Quát thể hiện qua tâm trạng đó.
Câu 4 (Trang 42 SGK) Phân tích ý nghĩa của nhịp điệu bài thơ đối với việc diễn tả cảm xúc và suy tư của nhân vật trữ tình
Luyện tập
Bài tập: trang 42 sgk Ngữ Văn 11 tập một
Qua bài thơ này, anh (chị) hãy thử lí giải vì sao Cao Bá Quát đã khởi nghĩa chống lại nhà Nguyễn
Phần tham khảo mở rộng
Câu 1: Hãy nêu ngắn gọn những nội dung chính và chi tiết kiến thức trọng tâm bài học "Bài ca ngắn đi trên bãi cát"?
Giá trị nội dung và nghệ thuật trong Bài ca ngắn đi trên bãi cát của Cao Bá Quát
Xem thêm bài viết khác
- Soạn văn bài: Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân
- Từ niềm “hạnh phúc” của các nhân vật do cái chết của cụ cố tổ đem lại và cảnh tượng của cái “đám ma gương mẫu”, anh (chị) nhận xét như thế nào về xã hội “thượng lưu” thành thị đương thời?
- Trong Bài ca ngất ngưởng, từ “ngất ngưởng” được sử dụng mấy lần?
- Mở đầu Bài ca phong cảnh Hương Sơn là câu thơ Bầu trời cảnh bụt. Anh/chị hiểu câu này như thế nào?
- Anh (chị) có những nhận xét gì về bút pháp xây dựng nhân vật, bút pháp miêu tả cảnh vật và nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ của Nguyễn Tuân trong truyện Chữ người tử tù?
- Soạn văn bài: Bài ca ngắn đi trên bãi cát
- Phân tích những đặc trưng cơ bản của ngôn ngữ báo chí (tính thông tin thời sự, tính ngắn gọn) thể hiện trong bản tin sau:
- Qua truyện ngắn Hai đứa trẻ, Thạch Lam muốn phát biểu tư tưởng gì?
- Dựa vào chú thích trong các văn bản đã học, hãy phân tích tính hàm súc, thâm thúy của điển cố trong những câu thơ sau
- Soạn văn bài: Phong cách ngôn ngữ báo chí (tiếp theo)
- Hãy cho biết: bài chiếu được viết nhằm đối tượng nào? Các luận điểm đưa ra để thuyết phục là gì? Có phù hợp với đối tượng không?
- Soạn văn bài: Bài ca ngất ngưởng