Bài 9: Cách mạng tháng 10 Nga năm 1917 và công cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng (1917 – 1921)
Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 bùng nổ và thắng lợi ở Nga, nhà nước Xã hội chủ nghĩa đầu tiên ra đời, mở ra một thời kì mới trong lịch sử thế giới. Vậy nhân dân Nga đã chiến đấu như thế nào để có được những thành quả đó. KhoaHoc mới bạn đến với bài học “Cách mạng tháng 10 Nga năm 1917 và công cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng (1917 – 1921)”.
A. Kiến thức trọng tâm
I. Cách mạng tháng Mười Nga 1917.
1. Tình hình nước Nga trước cách mạng.
- Về chính trị:
- Đầu thế kỉ XX Nga vẫn là một nước quân chủ chuyên chế, đứng đầu là Nga hoàng
- Nga hoàng đã đẩy nhân dân Nga vào cuộc chiến tranh đế quốc, gây nên hậu quả kinh tế xã hội nghiêm trọng.
- Về kinh tế: lạc hậu, kiệt quệ vì chiến tranh, nạn đói xảy ra ở nhiều nơi, công nghiệp, nông nghiệp đình đốn.
- Về xã hội:
- Đời sống của nông dân, công nhân, các dân tộc trong đế quốc Nga vô cùng cực khổ.
- Phong trào phản đối chiến tranh đòi lật đổ Nga hoàng diễn ra khắp nơi.
2. Từ cách mạng tháng Hai đến cách mạng tháng Mười.
a. Cách mạng tháng Hai 1917:
- Diễn biến:
- 23/2/1917, cách mạng bùng nổ bằng cuộc biểu tình của 9 vạn nữ công nhân Pê – tơ – rô – gờ - rát.
- 27/2/1917, phong trào chuyển từ tổng bãi công chính trị sang khởi nghĩa vũ trang.
- Kết quả:
- Chế độ Nga Hoàng bị lật đổ, Nga từ nước Cộng hòa =>Cục dienj 2 chính quyền song song tồn tại.
- Chính phủ tư sản lâm thời: giai cấp tư sản.
- Xô viết đại biểu công nhân, nông dân và binh lính.
- Tính chất: Đây là cuộc cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới.
b. Cách mạng tháng Mười 1917:
- Tháng 4/1917, Lê – Nin thông qua luận cương tháng tư chủ trương chuyển từ CMDCTS sang CMXHCN.
- Đêm 24/10/1917 cuộc khởi nghĩa bùng nổ và thắng lợi ở thủ đô Pê – tơ – rô – grat.
- Chính phủ tư sản lâm thời bị lật đổ.
- Đầu năm 1918, cách mạng giành thắng lợi trên khắp cả nước.
- Tính chất: Đây là cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa.
II. Cuộc đấu tranh xây dựng và bảo vệ chính quyền Xô Viết.
1. Xây dựng chính quyền Xô Viết
- Thành lập: Chính quyền Xô Viết được thành laoaj ngày 25/10/1917
- Nhiệm vụ: đập tan bộ máy nhà nước cũ, xây dựng nhà nước mới.
- Chính sách: (SGK)
2. Bảo vệ chính quyền Xô Viết
- Hoàn cảnh: Các nước đế quốc tấn công Nga, bọn phản cách mạng nổi dậy.
- Biện pháp: Thực hiện chính sách” cộng sản thời chiến (SGK)
- Kết quả: Bảo vệ thành công chính quyền non trẻ.
III. Ý nghĩa cách mạng tháng Mười Nga.
- Đối với nước Nga:
- Làm thay đổi tình hình đất nước và xã hội Nga, giải phóng nhân dân lao động…
- Đưa nhân dân lao động làm chủ đất nước và vận mệnh của mình.
- Đối với thế giới:
- Làm thay đổi cục diện thế giới
- Cổ vũ, thúc đẩy phong trào cách mạng thế giới.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1: Em có nhận xét gì về tình hình nước Nga trước cách mạng?
Câu 2: Cách mạng tháng Hai năm 1917 đã thực hiện được những nhiệm vụ gì?
Câu 3: Cách mạng tháng Mười diễn ra như thế nào?
Câu 4: Chính quyền Xô Viết đã làm những gì và đem lại những lợi ích cho ai?
HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI HỌC
Câu 1: Vì sao năm 1917, ở nước Nga diễn ra hai cuộc cách mạng?
Câu 2: Việc xây dựng và bảo vệ chính quyền Xô Viết diễn ra như thế nào ngay sau khi cách mạng tháng Mười thành công?
Xem thêm bài viết khác
- Việc thành lập Liên bang Xô viết có ý nghĩa như thế nào?
- Khởi nghĩa Yên Thế có những đặc điểm nào khác so với các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần vương chống Pháp?
- Theo em, sự kiện Muy-ních còn được nhìn nhận, đánh giá như thế nào?
- Cách mạng tháng Mười diễn ra như thế nào?
- Các nước phát xít trong giai đoạn 1931 – 1937 đã có những hoạt động xâm lược nào?
- Nêu một số luận điểm cơ bản trong tư tưởng của Mác, Ăng – ghen và Lê – Nin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân?
- Bài 13: Nước Mĩ giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 – 1939)
- Nêu những điểm chung và điểm riêng của cuộc cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII, chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ và cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII.
- Nếu những nét chính về tình hình các nước Đông Nam Á vào cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX?
- Phong trào chống Pháp của nhân dân Lào và Cam-pu-chia giữa hai cuộc chiến tranh thế giới diễn ra như thế nào?
- Em có nhận xét gì về tình hình nước Nga trước cách mạng?
- Những cải cách của Ra – ma V có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển của Xiêm?