Giải bài 11: Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075 – 1077)
Từ giữa thế kỉ XI, nhà Tống đã gặp phải nhiều khó khăn chồng chất. Do đó, để giải quyết những tính trạng khủng hoảng đó, nhà Tống đã tiến hành xâm lược nước Đại Việt của chúng ta. Vậy cuộc kháng chiến chống Tống đã diễn ra như thế nào, chúng ta cùng đến với bài học ngay dưới đây.
A. Kiến thức trọng tâm
I. Giai đoạn thứ nhất (1075)
1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta
- Hoàn cảnh nhà Tống:
- Giữa thế kỉ XI, nhà Tống lâm vào khủng hoảng
- Nhân dân đói khổ, biên cương thường xuyên bị hai nước Liêu - Hạ quấy nhiễu.
=>Xâm lược Đại Việt để giải quyết khó khăn.
- Âm mưu:
- Kích động Chăm – pa đánh lên
- Quấy rối biên giới, dụ dỗ tù trưởng dân tộc.
2. Nhà Lý chủ động tiến công để phòng vệ
- Hoàn cảnh:
- Nhà Tống chuẩn bị xâm lược
- Lý Thường Kiệt chủ động tấn công để tự vệ:
- Diễn biến:
- Tháng 10/1075, Lý Thường Kiệt chỉ huy 10 vạn quân tiến vào đất Tống theo hai đường
- Đường thủy: Tông Đản, Thân Cảnh Phúc => Đánh Ung Châu
- Đường bộ: Lý Thường Kiệt => Đánh Khâm Châu, Liêm Châu và phối hợp đánh Ung Châu.
- Kết quả: Thắng lợi sau 42 ngày đêm, tướng giặc tự tử.
- Ý nghĩa:
- Đẩy giặc vào thế bị động
- Tranh thủ thời gian xây dựng lực lượng.
II. Giai đoạn thứ hai (1076 – 1077)
1. Kháng chiến bùng nổ
a. Lý Thường Kiệt chuẩn bị bố phòng:
- Cho quân mai phục ở biên giới Việt - Tống
- Bố trí lực lượng thủy binh ở mạn Đông Bắc chặn thủy binh của giặc.
- Xây dựng phòng tuyến chặn giặc ở bờ Nam sông Như Nguyệt.
b. Quân Tống tiến công:
- 1076, quân Tống chi làm hai đạo tiến vào nước ta:
- Quân bộ do quách Qùy và Triệu Tiết chỉ huy => bị thủy quân của Lý Kế Nguyên tiêu diệt.
2. Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt.
- Diễn biến:
- Quân địch: Chờ không thấy quân thủy quách Qùy liều mạng tấn công sang bờ Nam =>Thất bại, quay về bờ Bắc, phòng thủ => đêm đêm nghe đọc, thinh thần mệt mỏi, chán nản.
- Quân ta: Kịp thời phản công, mãnh liệt đẩy lùi giặc về phía Bờ Bắc => Cho lính đọc bài: “Nam Quốc Sơn Hà”=> Cuối xuân 1077, phản công sang bờ Bắc, tiêu diệt giặc => Chủ động giảng hòa, kết thúc chiến tranh.
- Kết quả: Quân ta dành thắng lợi
- Ý nghĩa:
- Đập tan âm mưu xâm lược của nhà Tống
- Bảo vệ nền độc lập, tự chủ.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài học
Trang 39 sgk Lịch sử 7 (Phần I)
Nhà Tống âm mưu xâm lược Đại Việt nhằm mục đích gì?
Trang 39 sgk Lịch sử 7 (Phần I)
Nhà Lý chuẩn bị đối phó như thế nào?
Trang 40 sgk Lịch sử 7 (Phần I)
Việc chủ động tấn công để tự vệ của nhà Lý có ý nghĩa như thế nào?
Trang 41 sgk Lịch sử 7 (Phần II)
Tại sao Lý Thường Kiệt lại chọn sông Như Nguyệt làm phòng tuyến chống quân xâm lược Tống?
Trang 42 sgk Lịch sử 7 (Phần II)
Em hãy nêu những nét độc đáo trong cách đánh giặc của Lý Thường Kiệt?
Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài học
Câu 1: Trang 40 sgk Lịch sử 7 (Phần I)
Em hãy trình bày lại âm mưu xâm lược của nhà Tống đối với Đại Việt?
Câu 2: Trang 40 sgk Lịch sử 7 (Phần I)
Vua tôi nhà Lý đã làm gì trước âm mưu xâm lược của nhà Tống ?
Câu 1: Trang 43 sgk Lịch sử 7 (Phần II)
Em hãy trình bày cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Ngyệt của nhân dân ta theo lược đồ trên?
Câu 2: Trang 43 sgk Lịch sử 7 (Phần II)
Vai trò của các dân tộc ít người trong cuộc kháng chiến chống Tống?
Câu 3: Trang 43 sgk Lịch sử 7 (Phần II)
Vì sao nhân dân ta chống Tống thắng lợi? Ý nghĩa lịch sử của chiến thắng này?
=> Trắc nghiệm lịch sử 7 bài 11: Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075 - 1077)
Xem thêm bài viết khác
- Ở nửa đầu thế kỉ XIX, nước ta có những điều kiện gì mới để phát triển kinh tế được thuận lợi ?
- Việc Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế có ý nghĩa gì ?
- Em hãy cho biết vài nét về tình hình văn học thời Trần? Tại sao văn học thời Trần phát triển mạnh và mang đậm lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc?
- Sau trận Vân Đồn, tình thế của quân nguyên như thế nào?
- Giải bài 11: Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075 – 1077)
- Theo em, Hội nghị Diên Hồng có tác dụng như thế nào đến việc chuẩn bị cho cuộc kháng chiến ?
- Việc nhà Đinh đặt tên nước và không dùng niên hiệu của hoàng đế Trung Quốc nói lên điều gì?
- Khu vực Đông Nam Á ngày nay gồm những nước nào?
- Các đơn vị hành chính từ cấp lộ đến cấp xã ở thời Trần có gì thay đổi so với thời Lý ?
- Bài 22: Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền – Các cuộc chiến tranh Nam – Bắc triều và Trịnh Nguyễn
- Chính sách ngoại thương của nhà Nguyễn với những nước phương Tây được thể hiện như thế nào ?
- Tại sao trong thế kỉ XVII, ở nước ta xuất hiện một số thành thị