Đọc các đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu ở dưới:
3. Tập làm thơ tám chữ.
a.Đọc các đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu ở dưới:
(1)
Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối
…
-Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?
(2)
Xin đừng gọi bàng ngôn từ hoa mĩ.
…
Đi suốt đời kí ước vẫn mang theo
(3)
Yêu biết mấy những dòng sông bát ngát
.....
Dám vươn mình cai quản lại thiên nhiê
- Tìm những từ ngữ có khả năng gieo vần ở mỗi đoạn. Vận dụng kiến thức về vần chân, vần lưng, vần liền, vần gián cách để nhận xét về cách gieo vần của từng đoạn:
- Chỉ ra cách ngắt nhịp ở mỗi đoạn thơ
- Trình bày những hiểu biết của em về đoạn thơ tám chữ
Bài làm:
Cách gieo vần:
- Đoạn thơ trong bài Nhớ rừng của Thế Lữ gieo vần chân, liên tiếp: tan - ngàn, mới - gội, bừng - rừng, gắt - mật.
- Đoạn thơ trong bài Tổ quốc-Nguyễn Huy Hoàng vần chân, gián cách: mĩ-lẻ, nguyên tên, bỏng-hạn, hè-đê, ngát- tuổi, diều-theo
- Đoạn thơ trong bài Mùa thu mới của Tố Hữu gieo vần chân, gián cách: ngát - hát, non - son, dứng - dựng, tiên - nhiên.
Cách ngắt nhịp: Cách ngắt nhịp đa dạng, linh hoạt.
(1) Nào đâu / những đêm vàng hên hờ suối (2/6)
Ta say mồi /đứng uống ánh trăng tan? (3/5)
Đâu những ngày / mưa chuyển bốn phương ngàn (3/5)
Ta lặng ngẩm /giang sơn ta đổi mới? (3/5)
Đâu những bình minh /cây xanh nắng gội, (4/4)
Tiếng chim ca/giấc ngủ ta tưng bừng (3/5)
Đâu những chiều /lênh láng máu sau rừng (3/5)
Ta đợi /chết mảnh mặt trời gay gắt, (2/6)
Để ta chiếm lấy / riêng phần bí mật? (4/4)
Than ôi!/Thời oanh liệt/nay còn đâu? (2/3/3)
(2)
Xin đừng gọi/ bằng ngôn từ hoa mỹ
Những sông dài/ biển rộng/ những tài nguyên
Tổ quốc tôi,/ vùng quê nghèo lặng lẽ
Trên bản đồ,/ không dấu chấm,/ không tên.
Ở nơi đó,/ đất khô cằn cháy bỏng
Tre còng lưng/ nhẫn nại/ đứng trưa hè
Đất khô nỏ /chân chim mùa nắng hạn
Ngọn gió Lào/ héo hắt /cỏ chân đê.
Ở nơi đó/, mùa trăng về bát ngát
Gió nồm nam/ trong vắt /tiếng sáo diều
Có mái tóc/ xanh hương mười sáu tuổi
Đi suốt đời/ kí ức vẫn mang theo
(3)
Yêu biết mấy,/ những dòng sông bát ngát
Giữa đôi bờ/ dào dạt lúa ngô non
Yêu biết mấy,/ những con đường ca hát
Qua công trường/ mới dựng mái nhà son!
Yêu biết mấy,/những bước đi dáng đứng
Của đời ta/ chập chững buổi dầu tiên
Tập làm chủ,/ tập làm người xây dựng
Dám vươn mình/ cai quàn lại thiên nhiên!
(Tố Hữu, Mùa thu mới)
=> Thơ 8 chữ là: thể thơ mỗi dòng tám chữ, cách ngắt nhịp đa dạng. Bài thơ theo thể này có thể gồm nhiều đoạn, có thể dược chia thành nhiều khổ, số câu không hạn định, cách gieo vần chủ yếu là vần chân (liên tiếp hoặc gián cách).
Xem thêm bài viết khác
- Em có nhận xét gì về nhan đề bài thơ? Nếu bỏ "bài thơ" thì ý nghĩa nhan đề có thay đổi không?...
- Vẽ sơ đồ thể hiện những giá trị nổi bật về nội dung và nghệ thuật của Truyện Kiều.
- Phân tích nét nổi bật trong tính cách nhân vật ông Hai (truyện ngắn Làng của Kim Lân). Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật này của tác giả. Quan hệ giữa tình yêu làng quê và lòng yêu nước của nhân vật ông Hai.
- Dựa vào mạch cảm xúc của nhân vật trữ tình, hãy chỉ ra bố cục của bài thơ.
- Hãy nêu nghĩa của các từ được in đậm trong những ví dụ trên.
- Từ Hán Việt có nguồn gốc từ đâu? Tại sao chúng được coi là từ Hán Việt?
- Truyện ngắn này có sự kết hợp các yếu tố trữ tình, bình luận với tự sự. Em hãy chỉ ra các chi tiết tạo nên chất trữ tình của tác phẩm và nêu tác dụng của chất trữ tình đó.
- Theo em, tác giả đã gửi gắm những tình cảm, thông điệp gì trong bài thơ?
- Xung quanh chúng ta, còn khá nhiều trẻ em đang phải đối mặt với cuộc sống rất khó khăn cần sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng.
- Việc sử dụng từ ngữ địa phương trong đoạn trích có tác dụng gì?
- Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận và Bếp lửa của Bằng Việt đều có những yếu tố tự sự. Hãy cho biết các yếu tố tự sự trong các bài thơ ấy có vai trò gì ?
- Đọc đoạn trích sau và thực hiện yêu cầu ở dưới: