Nêu khái niệm về từ tượng thanh bà từ tượng hình. Cho ví dụ minh họa....
2. Ôn tập tổng kết từ vựng.
a. Từ tượng thanh, từ tượng hình.
(1) Nêu khái niệm về từ tượng thanh bà từ tượng hình. Cho ví dụ minh họa.
(2) Kể tên một số con vật trong tiếng Việt có nguồn gốc từ từ tượng thanh.
(3) Trong những câu thơ sau từ nào là từ tượng hình? Các từ tượng hình ấy có giá trị biểu đạt như thế nào?
Một bếp lửa chờn vờn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
Dưới cầu nước chảy trong veo
Bên cầu tơ liễu bóng chiều thướt tha.
(4) Chỉ ra và phân tích ý nghĩa và giá trị của những từ tượng thanh trong nhưng câu sau:
- Lại như quãng mặt ghềnh Hát Loóng, dài hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió, cuồn cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm như lúc nào cũng đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò Sông Đà nào tóm được qua đấy.
( Nguyễn Tuân- Người lái đò sông Đà)
Tiếng hát đâu mà nghe nhớ thương
Mái nhì man mác nước sông Hương
Hà ơi, tiếng mẹ ru nhè nhẹ
Cay đắng bao nhiêu nỗi đoạn trường.
(Tố Hữu-Quê mẹ)
Bài làm:
(1) Khái niệm, ví dụ:
- Từ tượng hình là từ gợi tả hình ảnh, dáng dấp, dáng vẻ, trạng thái,... của sự vật. Phần lớn từ tượng hình là từ láy. Ví dụ: thăm thẳm, mênh mông, nhấp nhô, khấp khểnh, phập phồng, mấp mô, lẻo khẻo, khệnh khạng...
- Từ tượng thanh là từ mô phỏng âm thanh của tự nhiên, của con người. Ví dụ: róc rách, ha hả, hềnh hệch, hu hu...nh, dáng vẻ, trạng thái của sự vật.
(2) Kể tên một số con vật trong tiếng Việt có nguồn hốc từ tượng thanh: tú hú, bìm bịp, chuồn chuồn
(3) Các từ tượng hình là:
- "chờn vờn": Miêu tả hình ảnh bếp lửa bập bùng mù mờ trong sương sớm, khiến cho người đọc có cảm giác ám ảnh về hình tượng bếp lửa, nó chờn vờn hiện về như một câu truyện cổ tích lung linh kì ảo.
- "ấp iu": Miêu tả hành động nâng niu chăm sóc của đôi bàn tay
- "thướt tha": Miêu tả cảnh buổi chiều lúc Thúy Kiều và Kim Trong chia tay, thể hiện cảnh đẹp, yêu kiều như một người con gái nhưng buồn
(4) Các từ tượng thanh:
- cuồn cuộn, gùn gè: miêu tả sự dữ dội của dòng sông
- man mác: Miêu tả dòng nước sông Hương
- nhè nhè: miêu tả tiếng mẹ ru ầu ơ đưa con vào giấc ngủ
Xem thêm bài viết khác
- Đoạn trích sau đem lại cho em bài học gì về lựa chọn từ ngữ để gìn giữ sự trong sáng của Tiếng Việt trong bối cảnh hiện nay?
- Tìm các chi tiết về nhân vật anh thanh niên trong truyện để hoàn thiện phiếu học tập.
- Phân tích nhân vật ông họa sĩ
- Soạn văn 9 VNEN bài 3: Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và sự phát triển của trẻ em.
- Soạn văn 9 VNEN bài 2: Đấu tranh cho một thế giới hòa bình
- Phân tích cách dùng từ xưng hô và thái độ của người nói trong đoạn hội thoại sau
- Sưu tầm và đọc thêm các tác phẩm (thơ và truyện) viết về tình cha con.
- Theo em, từ nào được dùng theo nghĩa gốc, từ nào được dùng theo nghĩa chuyển?
- Vận dụng những kiến thức về phép tu từ từ vựng để phân tích giá trị biểu đạt của những đoạn trích sau :
- Em hãy cho biết ngoài cách phát triển nghĩa của từ trên cơ sở nghĩa gốc thì còn cách nào khác để phát triển từ vựng?
- Hoàn thiện sơ đồ sau để thấy được kết cấu và nội dung chính của đoạn thơ
- Hãy tìm những từ ngữ được tạo ra từ mô hình dưới đây