Soạn bài Ôn tập truyện và kí: mục B Hoạt động hình thành kiến thức

  • 1 Đánh giá

A. Hoạt động khởi động

B. Hoạt động hình thành kiến thức.

1a. Đọc lại các tác phẩm truyện, kí hiện đại đã học và lập bảng thống kê :

……….

2. Ôn tập văn miêu tả.

a. hãy tìm trong mỗi văn bản một đoạn văn miêu tả, một đoạn văn tự sự và cho biết căn cứ vào đâu mà em nhận ra điều đó.

………

3. Tìm hiểu về câu trần thuật đơn không có từ là ; câu miêu tả và câu tồn tại :

a. Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong những câu

…….

Bài làm:

1. Lập bảng

Tên tác phẩm (hoặc đoạn trích)

Tác giả

Thể loại

Tóm tắt nội dung (đại ý)

Bài học đường đời đầu tiên

Tô Hoài

Truyện

ngắn

Tính tình xốc nổi và bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn

Sông nước Cà Mau

Đoàn Giỏi

Truyện ngắn

Vẻ đẹp hùng vĩ đầy sức sống hoang dã của vùng sông nước Cà Mau.

Bức tranh của em gái tôi

Tạ Duy Anh

Truyện ngắn

Ngợi ca tình cảm hồn nhiên trong sáng và lòng nhân hậu của anh em bé Kiều Phương.

Vượt thác

Võ Quảng

Truyện ngắn

Thể hiện vẻ đẹp hùng dũng và sức mạnh của con người trong lao động trên nền cảnh thiên nhiên rộng lớn, hùng vĩ.

Buổi học cuối cùng

A. Đô-đê

Truyện ngắn

Ngợi ca vẻ đẹp của lòng yêu nước (thông qua tình yêu đối với tiếng nói dân tộc).

Cô Tô

Nguyễn Tuân

Cảnh thiên nhiên trong sáng tươi đẹp và sinh hoạt nhộn nhịp của con người trên đảo Cô Tô.

Cây tre Việt Nam

Thép Mới

Xây dựng hình tượng cây tre như là một biểu tượng cho những phẩm chất quý báu của con người và dân tộc Việt Nam.

Lòng yêu nước

I. Ê-ren-bua

Tuỳ bút (kí)

Thể hiện lòng yêu nước thiết tha sâu sắc của tác giả và những người dân Xô viết trong hoàn cảnh thử thách gay gắt của cuộc chiến tranh vệ quốc.

Lao xao

Duy Khán

Hồi kí

tác giả đã miêu tả thật sinh động về thế giới của các loài chim ở đồng quê.

b.

hân vật

Nhận xét

Dế Mèn

là nhân vật cường tráng và khỏe mạnh nhưng lại rất kiêu căng nhưng sau này cũng đã thay đổi và đi khắp nơi giúp đỡ những người yếu hơn mình

Dượng Hương Thư

Là con người lao động có vẻ đẹp cường tráng, vững chắc , tư thế hào hùng của con người trước thiên nhiên hiểm trở

Thầy Ha-men

Có một lòng yêu nước nồng nàn , muốn truyền đạt cho học sinh những gì mình có , mình biết để xây dựngng tổ quốc thêm bền đẹp

Kiều Phương

Có tấm lòng nhân hậu bao la , tình cảm trong sáng và chân thành đã giúp cho người anh nhận ra sự ích kỉ, đố kị của mình là sai.

2. Ôn tập văn miêu tả

a. Bài học đường đời đầu tiên:

  • Đoạn văn miêu tả: "bởi tôi ă uông điều độ ... vuốt râu"
  • Đoạn văn tự sự:" bỗng thấy cốc ... mép"

Buổi học cuối cùng:

  • Đoạn văn miêu tả:" chỉ đến lúc ấy ... đặt ngang sách"
  • Đoạn văn tự sự:" buổi sáng hôm ... ngoài đồng nội"

=> Căn cứ vào các câu văn sử dụng các từ loại đoạn văn đó

=> Liên tưởng là : Cả tôi nữa, nếu không nhanh chân chạy vào hang thì đã chết toi rồi

=> So sánh: Cái chàng Dế Choắt, người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện.

b. Điều tạo lên cái hay và độc đáo cho mỗi đoạn văn đó chính là ngôn ngữ điêu luyện và sự miêu tả tinh tế giàu hình ảnh và cảm xúc thông qua sự liên tưởng, tưởng tượng phong phú của tác giả.

3. Tìm hiểu về câu trần thuật đơn không có từ là ; câu miêu tả và câu tồn tại

a.

Chủ ngữ

Vị ngữ

cả nhà

mừng lắm

chúng tôi

không muốn tụ hội ở góc sân

(1) Vị ngữ trong hai câu trên do cụm động từ và cụm danh từ tạo thành

(2) Khi vị ngữ có ý nghĩa phủ định nó thường kết hợp với những từ: không, chưa, chẳng, chưa phải,...

b.

Đằng cuối bãi, hai cậu bé con // tiến lại

Trạng ngữ chủ ngữ vị ngữ

Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con.

Trạng ngữ vị ngữ chủ ngữ

Trong hai câu trên câu:" Đằng cuối bãi tiến lại hai cậu bé con." nhấn mạnh sự xuất hiện của hai cậu bé

c.

Chủ ngữ

Vị ngữ

Câu tồn tại (x); Câu miêu tả(o)

(1) Bóng tre

trùm lên âu yếm làng bản xóm thôn

o

mái đình mái chùa cổ kính

thấp thoáng

x

ta

gìn giữ một nền văn hóa lâu đời

o

(2) cái hang của Dế Choắt.

x

Dế Choắt

là tên tôi đã đặt cho nó một cách chế giễu và trịnh thượng thế.

o

(3)

những mầm măng

tua tủa

x

Măng

trồi lên nhọn hoắt như một mũi gay khổng lồ xuyên đất lũy mà trỗi dậy

o

  • lượt xem
Cập nhật: 07/09/2021