Giải GDCD 9 Bài 12 Quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân
Giải Bài 12 trang 43 GDCD lớp 9
KhoaHoc mời các bạn cùng theo dõi đáp án chi tiết cho các câu hỏi thuộc trang 43 bài 12 GDCD lớp 9 - Quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân được chúng tôi tổng hợp trong bài viết dưới đây.
Hôn nhân là sự liên kết đặc biệt giữa một nam và một nữ trên nguyên tắc bình đẳng, tự nguyện, được nhà nước thừa nhận, nhằm chung sống lâu dài và xây dựng một gia đình hòa thuận, hạnh phúc. Để hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân, chúng ta cùng đến với bài học ngay dưới đây.
A. Kiến thức trọng tâm
I. Đặt vấn đề
Gợi ý trả lời câu hỏi:
a) Em suy nghĩ gì về tình yêu và hôn nhân trong những trường hợp trên?
- Trường hợp thứ nhất: Hôn nhân ép buộc không có tình yêu, kết hôn khi chưa đủ tuổi của pháp luật quy định.
- Trường hợp thứ hai: Đây là tình yêu nông cạn, cẩu thả, không chân chính, thiếu sự tôn trọng lẫn nhau.
b) Quan niệm thế nào về tình yêu, về tuổi kết hôn, về trách nhiệm của vợ và chồng trong đời sống gia đình?
- Tình yêu là sự quyến luyến của 2 người khác giới. Tình yêu chân chính xuất phát từ sự đồng cảm sâu sắc giữa hai người, là sự chân thành, tin cậy và tôn trọng lẫn nhau.
- Hôn nhân là sự liên kết đặc biệt giữa một nam và một nữ trên nguyên tắc bình đẳng, tự nguyện, được Nhà nước thừa nhận, nhằm chung sống lâu dài và xây dựng một gia đình hoà thuận, hạnh phúc.
- Vợ và chồng phải có thái độ tôn trọng, bình đẳng, yêu thương, thuỷ chung, chăm sóc nhau. Có trách nhiệm cùng lao động để đảm bảo cuộc sống của gia đình, có trách nhiệm cùng nhau chăm sóc, nuôi dạy con cái trưởng thành...
II. Nội dung bài học
* Khái niệm:
- Hôn nhân là sự liên kết đặc biệt giữa một nam và một nữ trên nguyên tắc bình đẳng, tự nguyện, được nhà nước thừa nhận, nhằm chung sống lâu dài và xây dựng một gia đình hòa thuận, hạnh phúc.
Quy định pháp luật nước ta về hôn nhân:
* Kết hôn:
- Nam từ 20 tuổi trở lên, nữ từ 18 tuổi trở lên.
- Không vi phạm những điều pháp luật cấm
- Việc kết hôn do nam nữ tự nguyện không ép buộc, cưỡng ép hoặc cản trở.
* Quyền và nghĩa vụ công dân:
- Bình đẳng, có quyền và nghĩa vụ ngang nhau về mọi mặt.
- Tôn trọng danh dự nhân phẩm nghề nghiệp của nhau.
* Ý nghĩa của tình yêu chân chính đối với hôn nhân:
- Cở sở quan trọng của hôn nhân
- Chung sống lâu dài và xây dựng gia đình hòa hợp – hạnh phúc.
* Tác hại kết hôn sớm:
- Ảnh hưởng tới sức khỏe, việc học của bản thân
- Ảnh hưởng nòi giống dân tộc
- Không thực hiện tốt trách nhiệm làm vợ chồng, cha mẹ trong gia đình.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1: Em đồng ý với những ý kiến nào sau đây ? Giải thích vì sao em đồng ý hoặc không đồng ý.
a) Kết hôn khi nam, nữ đủ 18 tuổi trở lên ;
b) Cha mẹ có quyền quyết định về hôn nhân của con ;
c) Lấy vợ, lấy chồng là việc của đôi nam nữ, không ai có quyền can thiệp ;
d) Kết hôn do nam nữ tự nguyện quyết định, trên cơ sở tình yêu chân chính ;
đ) Kết hôn khi nam từ đủ 20 tuổi, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên ;
e) Trong gia đình, người chồng là người quyết định mọi việc ;
g) Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ hướng dẫn cho con trong việc chọn bạn đời ;
h) Không nên yêu sớm vì có thể sẽ dẫn đến kết hôn sớm ;
i) Kết hôn sớm và mang thai sớm sẽ có hại cho sức khoẻ của cả mẹ và con ;
k) Gia đình chỉ có hạnh phúc khi được xây dựng trên cơ sở tình yêu chân chính ;
l) Lấy vợ, lấy chồng con nhà giàu mới có hạnh phúc ;
m) Nếu vợ chồng bình đẳng thì sẽ không có trật tự trong gia đình.
Bài làm:
Em đồng ý với những ý kiến sau:
d) Kết hôn do nam nữ tự nguyện quyết định, trên cơ sở tình yêu chân chính;
đ) Kết hôn khi nam từ đủ 20 tuổi, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên ;
g) Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ hướng dẫn cho con trong việc chọn bạn đời ;
h) Không nên yêu sớm vì có thể sẽ dẫn đến kết hôn sớm ;
i) Kết hôn sớm và mang thai sớm sẽ có hại cho sức khoẻ của cả mẹ và con ;
k) Gia đình chỉ có hạnh phúc khi được xây dựng trên cơ sở tình yêu chân chính ;
=> Những ý kiến trên là những quan điểm đúng theo pháp luật quy định, là những suy nghĩ chính chắn, là quan điểm của một tình yêu chân chính. Từ đó tạo dựng nên một cuộc hôn nhân bền vững và hạnh phúc.
Câu 2. Em hãy tìm hiểu về những trường hợp tảo hôn (lấy vợ, lấy chồng sớm trước tuổi quy định của pháp luật) và những lí do khác nhau của các trường hợp đó.
Những trường hợp tảo hôn và lí do khác nhau của các trường hợp đó:
1. Đó là trường hợp của L.V.C. và N.T.T. ấp Bến Đò 2, xã Tân Phú Trung, huyện Củ Chi, cưới nhau được 3 năm, nhưng đôi vợ chồng trẻ này vẫn chưa được đăng kí kết hôn vì cô T. chưa đủ tuổi.
2. Chuyện của L.T.M.H. (bước sang tuổi 17, ấp 2, xã Hiệp Phước, huyện Nhà Bè). Hai năm trước, gia đình ép gả cô cho một thanh niên từ huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An đến Nhà Bè làm thuê. Sau hai năm chung sống, H. sinh được một bé gái. Vì không chịu nổi cảnh làm thuê làm mướn, luôn thiếu trước hụt sau, nên người chồng bỏ nhà đi biền biệt. Giờ đây H. hàng ngày phải dầm mình dưới các kênh rạch mò cua, bắt ốc để nuôi con.
3. Người dân ấp Bàu Tre 2, xã Tân An Hội, huyện Củ Chi xôn xao trước tin đám cưới của cô bé Ph.Th.M.T., con của ông P.H.S. và bà N.T.M. với chú rể là một thợ hàn ở xã Phước Hiệp, huyện Củ Chi được tổ chức rình rang. Dư luận ở xã Tân An Hội đặc biệt quan tâm đến đám cưới này bởi cô dâu M.T. chỉ mới 14 tuổi. Bỏ qua mọi lời ra tiếng vào, đám cưới vẫn được tổ chức.
4. Ở thị trấn Mađagui, huyện Đạ Hoai, tỉnh Lâm Đồng dường như ai cũng biết chuyện cô D, sinh năm 1987 khi đang học lớp 9 trường huyện lỡ "yêu" anh N. cùng khu phố. Không thể tổ chức đám cưới cho con gái (vì phạm luật) và cũng không đồng ý để con gái phá thai, cha mẹ D. đành chấp nhận cho N. về ở rể để chăm sóc vợ con.
5. Ở thôn 2, xã Đạ Oai, Huyện Đạ Hoai có nhiều trường hợp kết hôn ở tuổi 14, 15, 16 như Ka En, Ka Đes, Ka Rại, Ka Dội... Cá biệt năm 2003 có một nữ sinh lớp 6 bỏ học chuẩn bị lấy chồng, Ban Dân số và Hội Phụ nữ đến vận động, khuyên can nên em đã trở lại trường tiếp tục học tập.
Câu 3: Hãy nêu những hậu quả xấu do nạn tảo hôn gây ra mà em biết (đối với người tảo hôn, gia đình của họ và đối với cộng đồng).
Câu 4: Học hết trung học phổ thông, Lan đang ở nhà chờ xin việc thì gặp và yêu Tuấn, cũng đang không có việc làm. Khi hai người xin cha mẹ cho kết hôn thì hai bên gia đình đều khuyên Lan và Tuấn hãy thư thả, bao giờ có việc làm thì hãy xây dựng gia đình, nhưng Lan và Tuấn không đồng ý, cứ thúc ép cha mẹ. Cuối cùng, hai gia đình đành phải chấp thuận cho Lan và Tuấn kết hôn.
Theo em, ý kiến của gia đình Lan và Tuấn là đúng hay sai? Vì sao?
Câu 5: Anh Đức và chị Hoa là con bác, con chú ruột nhưng họ yêu nhau. Gia đình và họ hàng hai bên khuyên can, ngăn cản, nhưng họ vẫn kiên quyết lấy nhau vì họ cho rằng họ có quyền tự do lựa chọn, không ai có quyền ngăn cản.
- Theo em, lí do “tự do lựa chọn” của anh Đức và chị Hoa có đúng không? Vì sao?
- Nếu anh Đức và chị Hoa cứ cố tình lấy nhau thì cuộc hôn nhân của họ có hợp pháp không? Vì sao?
Câu 6: Bình mới 16 tuổi nhưng mẹ Bình đã ép gả Bình cho một người nhà giàu ở xã bên. Bình không đồng ý thì bị mẹ đánh và cứ tổ chức cưới, bắt Bình về nhà chồng.
- Việc làm của mẹ Bình là đúng hay sai? Vì sao?
- Cuộc hôn nhân này có được pháp luật thừa nhận không? Vì sao?
- Bình có thể làm gì đê thoát khói cuộc hôn nhân đó?
Bài làm:
Trong trường hợp này mẹ Bình là người sai hoàn toàn, bởi vì:
Thứ nhất là Bình mới 16 tuổi chưa đủ tuổi kết hôn nhưng mẹ Bình đã bắt Bình phải đi lấy chồng là sai quy định về hôn nhân của pháp luật.
Thứ hai, Bình không thích nhưng mẹ cứ ép và bắt Bình về nhà chồng là mẹ Bình không cho Bình quyền tự do tự nguyện trong hôn nhân, không tôn trọng quyết định của Bình chỉ vì cái lợi trước mắt.
Mặc dù mẹ Bình tổ chức đám cưới và bắt Bình về nhà chồng, nhưng xét về phương diện pháp luật thì đây là cuộc hôn nhân không được thừa nhận vì Bình chưa đủ tuổi kết hôn.
Để thoát khỏi cuộc hôn nhân này, Bình có thể phân tích cho mẹ hiểu rõ những quy định về hôn nhân của Pháp luật, nếu mình làm như vậy là vi phạm pháp luật. Nếu mẹ Bình vẫn cương quyết thì Bình có thể nhờ sự can thiệp của cơ quan địa phương có thẩm quyền.
Câu 7: Khi lấy anh Phú, chị Hoà đang là giáo viên tiểu học. Lấy nhau một thời gian thì anh Phú được cử làm phụ trách trạm bơm nước của xã nên không có thời gian chăm lo công việc đồng áng. Anh nghe theo bố mẹ, bắt chị Hoà phải bỏ nghề dạy học để về làm ruộng. Chị Hoà không đồng ý thì anh Phú doạ sẽ li hôn với chị.
Câu 8: Hiện nay, trong một số gia đình có tình trạng chồng ngược đãi, đánh đập hành hạ vợ. Trước tình trạng đó, nhiều người cho rằng đó là chuyện bình thường, là việc riêng của vợ chồng, gia đình người ta, không nên can thiệp.
Em có tán thành quan niệm đó không? Vì sao?
Bài làm:
Em không tán thành với quan niệm trên vì: Rõ ràng chuyện vợ chồng là chuyện riêng tư của mỗi gia đình. Tuy nhiên, khi đã tự nguyện đến với nhau thì phải có nghĩa vụ tôn trọng, thương yêu, giúp đỡ nhau. Hành động chồng ngược đãi, đánh đập, hành hạ vợ là trái với đạo đức, trái với pháp luật, bị xã hội lên án. Hành động “bạo lực gia đình” phải được chấm dứt trong một xã hội văn minh và mọi người sống có đạo đức, có văn hoá.
Lớp 9