Bài 5: Vũ trụ. Hệ mặt trời và trái đất. Hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của trái đất Địa lí 10 trang 18
Vũ trụ là khoảng không gian vô tận chứa nhiều thiên hà. Mỗi thiên hà là một tập hợp của rất nhiều thiên thể. Để tìm hiểu sâu hơn về các thiên thể trong hệ vũ trụ mời các bạn cùng đến với bài học dưới đây của KhoaHoc.
A. Kiến thức trọng tâm
I. Khái quát về vũ trụ. Hệ mặt trời. Trái đất trong hệ mặt trời
1. Vũ trụ
- Vũ trụ là khoảng không gian vô tận chưa các thiên hà.
- Thiên hà : Là một tập hợp các thiên thể, khí, bụi và bức xạ điện từ. Thiên hà chứa Mặt Trời và các hành tinh của nó được gọi là Dải Ngân Hà.
2. Hệ mặt trời
Hệ Mặt Trời là một tập hợp các thiên thể nằm trong Dải Ngân Hà gồm:
- Mặt Trời là định tinh (trung tâm)
- Tám hành tinh: (Thuỷ, Kim, Trái đất, Hoả, Mộc, Thổ, Thiên, Hải)
- Tiểu hành tinh, vệ tinh, sao chổi, bụi khí...
3. Trái đất trong hệ mặt trời
- Trái Đất nằm ở vị trí thứ 3 theo thứ tự xa dần của Mặt Trời.
- Trái Đất vừa tự quay, vừa chuyển động tịnh tiến xung quanh Mặt Trời, tạo ra nhiều hệ quả địa lí quan trọng.
II. Hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất.
1. Sự luân phiên ngày, đêm
- Do Trái Đất có hình cầu và tự quay quanh trục nên có hiện tượng luân phiên ngày đêm: nơi nhận tia nắng là ban ngày, nơi khuất trong tối là ban đêm.
2. Giờ trên Trái đất và đường chuyển ngày quốc tế.
- Bề mặt Trái đất chia làm 24 múi gờ, mỗi giờ rộng 15 kinh độ
- Giờ của các múi giờ bên phải sớm hơn giờ ở các múi giờ bên trái mũi giờ số 0.
- Múi giờ số 0 được lấy làm khu vực giờ gốc, giờ tính theo giờ của khu vực giờ gốc là giờ GMT.
- Việt Nam nằm trong múi giờ số 7
- Kinh tuyến 180 độ là kinh tuyến đổi ngày quốc tế.
3. Sự lệch hướng chuyển động của Trái đất
- Nguyên nhân: Do ảnh hưởng của lực Criôlít.
- Bán cấu Bắc: Lệch hướng bên phải so với nơi xuất phát.
- Bán cầu Nam: Lệch hướng bên trái so với nơi xuất phát.
- Lực Criôlít khối khí, dòng biển, đường đạn.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1: Quan sát hình 5.2 , nhận xét hình dạng quỹ đạo và hướng chuyển động của các hành tinh?
Câu 2: Vũ trụ là gì? Hệ mặt trời là gì? Em có những hiểu biết gì về Trái đất trong Hệ Mặt Trời?
Câu 3: Hãy trình bày các hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất?
Câu 4: Căn cứ vào biểu đồ các mũi giờ, hãy tính giờ và ngày ở Việt Nam, biết rằng ở thời điểm đó, giờ GMT đang là 24 giờ ngày 31- 12?
Xem thêm bài viết khác
- Bài 24: Phân bố dân cư. Các loại hình quần cư và đô thị hóa
- Bài 29: Địa lí ngành chăn nuôi
- Cho bảng số liệu: SẢN LƯƠNG THỰC CỦA THẾ GIỚI, THỜI KÌ 1950- 2003
- Bài 18: Sinh quyển. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố của sinh vật
- Bài 20: Lớp vỏ địa lí. Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lí
- Phân biệt gia tăng dân số tự nhiên và gia tăng dân số cơ học?
- Hãy nêu đặc điểm phân bố dân cư trên thế giới hiện nay. Những nhân tố ảnh hưởng đến sự phân bố đó.
- Em hãy kể tên các mặt hàng của ngành công nghiệp thực phẩm đang tiêu thụ trên thị trường Việt Nam?
- Bài 37: Địa lí các ngành giao thông vận tải
- Bài 25: Thực hành phân tích bản đồ phân bố dân cư thế giới
- Dựa vào hình 22.3, em hãy cho biết: Các nước được chia thành mấy nhóm có tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên khác nhau?
- Bài 14: Thực hành đọc bản đồ sự phân hóa các đới và kiểu khí hậu trên Trái Đất. Phân tích biểu đồ một số kiểu khí hậu…