Soạn VNEN GDCD 7 bài 8: Quyền sở hữu tài sản và nghĩa vụ tôn trọng, bảo vệ tài sản

B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Kiến thức thú vị

A. Hoạt động khởi động

1. Chơi trò chơi "đoán nhanh ô chữ"

Câu 1: Ô chữ gồm 9 chữ cái: Việc tôn trọng tài sản của người khác thể hiện phẩm chất này?

Câu 2: Ô chữ gồm 7 chữ cái: Đất đai, rừng núi, bệnh viện, trường học, đường quốc lộ, khoáng sản thuộc sở hữu của ai?

Câu 3: Ô chữ gồm 8 chữ cái: Mọi người có quyền sở hữu về thu nhập hợp pháp, của cải để dành, nhà ở tư liệu sinh hoạt, tư liệu sản xuất, phần vốn góp trong doanh nghiệp hoặc trong các tổ chức kinh tế khác..." là nội dung quy định về quyền sở hữu tài sản của công dân trong văn bản pháp luật này?

=> Xem hướng dẫn giải

2. Tìm hiểu khái niệm

Trò chơi có nhắc đến các khái niệm "tài sản", "sở hữu", "quyền sở hữu tài sản".

Em hãy viết ra những hiểu biết của mình về các khái niệm này

=> Xem hướng dẫn giải

B. Hoạt động hình thành kiến thức

1. Tìm hiểu về quyền sở hữu tài sản

a. Cùng trao đổi

• Tên đồ dùng học tập mà em đang sở hữu và tình cảm của em với những đồ dùng đó
• Khi mượn đồ dùng của người khác, em có giữ gìn đồ dùng đó không? Tại sao?
• Nếu có ai lấy trộm đồ dùng của em, em sẻ xử sự như thế nào?

=> Xem hướng dẫn giải

b. Quan sát ảnh, đọc thông tin và trả lời câu hỏi:

• Hãy chỉ ra, ai trong trường hợp dưới đây có quyền sở hữu xe, ai chỉ có quyền sử dụng xe và ai có trách nhiệm giữ gìn, bảo quản xe?
• Anh Lâm là chủ xe máy
• Bác Nghĩa là người trông xe đạp ở trường em. Bác thường nhắc chúng em để xe đúng quy định
• Hùng mượn xe đạp của Nga để đến nhà bạn họp nhóm vì xe của Hùng bị hỏng
• Anh Lâm có thể cho mượn, bán hoặc tặng ai đó chiếc xe máy của mình không? Vì sao?
• Theo em, công dân có những quyền nào đối với tài sản mà mình sở hữu?

=> Xem hướng dẫn giải

c. Hãy ghép các thẻ từ vào ô cho phù hợp:

(Quyền chiếm hữu, quyền sử dụng, quyền định đoạt)

..... là quyền khai thác giá trị sử dụng của tài sản và hưởng lợi từ các giá trị sử dụng của tài sản đó

...... là quyền trực tiếp nắm giữ, quản lí tài sản

...... là quyền quyết định đối với tài sản như: mua bán, tặng cho, để lại thừa kế, phá hủy, vứt bỏ...Đây là quyền quan trọng nhất vì nó bao gồm cả hai quyền trên...

=> Xem hướng dẫn giải

d. Quan sát các bức ảnh dười đây và cho biết tài sản trong mỗi bức ảnh thuộc tài sản nào?

=> Xem hướng dẫn giải

e. Đọc Điều 32 và Điều 53 trong Hiến Pháp năm 2013: (sgk trang 54)

Từ kết quả thu được ở các hoạt động 1, b, c, d, e, em hãy cho biết thế nào là quyền sở hữu tài sản. Công dân, nhà nước có quyền sở hữu đối với loại tài sản nào?

=> Xem hướng dẫn giải

2. Xác định nghĩa vụ của công dân trong việc tôn trọng tài sản của người khác và tôn trọng, bảo vệ tài sản của Nhà nước

a. Hãy trao đổi với bạn bên cạnh để hoàn thành bảng sau:

=> Xem hướng dẫn giải

b. Đọc thông tin sau và trả lời câu hỏi: Nữ sinh nhặt được của rơi trả lại người đánh mất

• Em hãy phân tích và nhận xét về hoàn cảnh, suy nghĩ, hành động của em Bảy
• Nếu em cũng nhặt được chiếc túi như Bảy, em sẽ làm như thế nào? Giải thích tại sao em làm như vậy.

=> Xem hướng dẫn giải

3. Tìm hiểu trách nhiệm của Nhà nước trong việc công nhận, bảo vệ quyền sở hữu tài sản hợp pháp của công dân và bảo vệ tài sản của nhà nước, lợi ích công cộng

a. Đọc thông tin sau và trả lời câu hỏi

Câu hỏi:

• Quyền sở hữu của công dân đã được ghi nhận như thế nào trong văn bản trên?
• Để có thể đưa ra những quy định này vào trong đời sống, giúp mọi người hiểu biết hơn thì nhà nước cần làm gì?
• Theo em, nhà nước xử lí như thế nào đối với những trường hợp xâm phạm tới tài sản của công dân cũng như của Nhà nước?

=> Xem hướng dẫn giải

Thông tin 2: sgk trang 58

Câu hỏi:

• Chìu Qúy N đã chiếm đoạt những tài sản nào của chị Hồng?
• Việc xét xử Chìu Qúy N thể hiện trách nhiệm gì của Nhà nước với quyền sở hữu tài sản của công dân?
• Nếu em chứng kiến hành vi cướp tài sản của N, em sẽ làm gì?

=> Xem hướng dẫn giải

Thông tin 3: Trang 58 sgk

Câu hỏi:

• Chủ sở hữu tài sản có những quyền gì để bảo vệ tài sản của mình?
• Vận dụng những quy định của các văn bản quy phạm pháp luật đã nêu ở thông tin 1 và 3 để giải quyết các tình huống sau:
• Nếu một bạn mượn đồ dùng của em nhưng mãi vẫn không trả dù em đã nói nhiều lần, em sẽ làm gì?
• Em sẽ làm gì nếu em bị cướp tài sản khi đang đi trên đường?
• Nếu đang đi trên xe bus, em thấy kẻ gian lấy trộm tài sản của người khác, em sẽ xử lí như thế nào?

=> Xem hướng dẫn giải

C. Hoạt động luyện tập

1. Chia sẻ suy nghĩ

Em tán thành hay không tán thành với các quan điểm sau đây? Giải thích vì sao?

=> Xem hướng dẫn giải

2. Đọc hội thoại và thực hiện nhiệm vụ

a. Đọc hội thoại:

Hùng: Trên báo mạng đưa tin nhặt được số tiền lớn đem trả này các cậu ơi

Hải: À, Lê Doãn Ý (Đại học Mở Hà Nội tại Đà Nẵng) nhặt được hơn 1,3 tỉ đồng đã trả lại người mất chứ gì?

Hùng: Không biết Lê Doãn Ý có biết anh ấy có quyền sử dụng số tiền đó không nhỉ? Anh ấy thật dại khờ khi trả lại tiền

Minh: Theo tớ thì Lê Doãn Ý không có quyền sử dụng mà chỉ có quyền định đoạt só tiền đó thôi

Hải: Các cậu nhầm rồi, nếu không trả lại thì Lê Doãn Ý là người có hành vi trái pháp luật đấy.

b. Thực hiện nhiệm vụ:

• Xác định ý kiến đúng trong hội thoại trên. Giải thích tại sao.
• Em hãy rút ra bài học cho bản thân về tôn trọng tài sản và quyền sở hữu của người khác.

=> Xem hướng dẫn giải

3. Hoàn thành bảng:

Hãy liệt kê một số hành vi thực hiện đúng và hành vi vi phạm quy định của pháp luật về nghĩa vụ tôn trọng tài sản của người khác và tôn trọng, bảo vệ tài sản của Nhà nước:

=> Xem hướng dẫn giải

4. Chơi trò chơi "tiếp sức"

5. Đóng vai và xử lí tình huống

Tình huống 1: Bình 12 tuổi là học sinh lớp 7A. Một hôm Bình mượn xe đạp của bạn Minh (cùng lớp) để đi chơi. Tuy nhiên, Bình đã tự ý đặt xe đạp đó ở hiệu cầm đồ lấy tiền chơi điện tử.

Câu hỏi:

• Em có nhận xét như thế nào về hành vi của Bình?
• Nếu em là Minh, em sẽ làm gì để lấy lại chiếc xe đạp? Giải thích vì sao?
• Theo em, Bình và Minh có những quyền gì đối với chiếc xe đạp đó?

=> Xem hướng dẫn giải

Tình huống 2: Lớp 7A và lớp 7B ở cạnh nhau. Giờ ra chơi, học sinh hai lớp nô đùa, xô đẩy nhau ngoài hành lang. Hùng ở lớp 7A đẩy Quang ở lớp 7B ngã vào cánh cửa. Ô cửa kính bị vỡ, hai bạn bỏ chạy và không ai nhận lỗi về mình.

Câu hỏi:

• Hãy chỉ ra những vi phạm của Hùng và Quang?
• Em sẽ góp ý như thế nào với hai bạn?

=> Xem hướng dẫn giải

Tình huống 3: Trong khi bắt chuột, ông Nghĩa phát hiện 10 thỏi bạc cổ bị chôn dấu. Ông nghĩ rằng đây là bạc vô chủ bị chôn dấu nên quyền sở hữu thuộc về ông là người tìm thấy.

Câu hỏi:

• Ông Nghĩa suy nghĩ như vậy có đúng không? Tại sao?
• Trong trường hợp này, nếu là ông Nghĩa, em sẽ làm thế nào với số bạc đó?
• Hãy tìm hiểu những quy định của pháp luật đối với trường hợp "quyền sở hữu đối với tài sản vô chủ" (Điều 228), "tài sản bị chôn, giấu, bị vùi lấp, chìm đắm được tìm thấy" (Điều 229) trong Bộ luật Dân sự năm 2015.

=> Xem hướng dẫn giải

D. Hoạt động vận dụng

1. Nhận diện bản thân

• Em hãy kể những việc làm tốt và chưa tốt của em trong việc tôn trọng tài sản của người khác và tôn trọng, bảo vệ tài sản của Nhà nước
• Nêu những giải pháp để khắc phục những việc làm chưa tốt của bản thân

=> Xem hướng dẫn giải

2. Nhận diện xung quanh

Hãy quan sát những người xung quanh em, chỉ ra 5 việc tốt và 5 việc làm chưa tốt của họ trong việc tôn trọng, bảo vệ tài sản của người khác, của Nhà nước

=> Xem hướng dẫn giải

3. Noi gương sáng

Hãy kể về một tấm gương mà em thấy ngưỡng mộ về việc tôn trọng và bảo vệ tài sản của người khác, của Nhà nước

Em đã học được gì từ tấm gương đó?

=> Xem hướng dẫn giải

E. Hoạt động tìm tòi mở rộng

1. Tập làm tuyên truyền viên

2. Viết bài luận

Em hãy viết một bài luận ngắn về chủ đề "Tình hình xâm phạm tài sản quốc gia hiện nay" và thử đề xuất cách giải quyết của mình để làm giảm thiểu tình trạng đó

=> Xem hướng dẫn giải