Giải bài 6 sinh 12: Đột biến số lượng nhiễm sắc thể
Đột biến số lượng NST là đột biến làm thay đổi về số lượng NST trong tế bào. Sự thay đổi số lượng NST có 2 loại: đột biến lệch bội (dị bội) và đột biến đa bội.
A. Lý thuyết
I. Đột biến lệch bội
1. Khái niệm và phân loại
- Là đột biến làm thay đổi số lượng NST ở 1 hoặc 1 số cặp NST tương đồng.
- Một số dạng thường gặp: thể không (2n - 2), thể một (2n - 1), thể một kép (2n -1 - 1), thể ba (2n + 1), thể bốn (2n + 2), thể bốn kép (2n + 2 + 2),...
2. Cơ chế phát sinh
- Do rối loạn phân bào làm 1 hoặc 1 số cặp NST tương đồng không phân li trong giảm phân tạo giao tự đột biến.
- Giao tử đột biến được thụ tinh tạo cơ thể đột biến.
- Đột biến xảy ra trong nguyên phân ở tế bào sinh dưỡng tạo thể khảm.
3. Hậu quả
- Làm mất cân bằng hệ gen, giảm sức sống, giảm khả năng sinh sản tùy loài.
4. Ý nghĩa
- Cung cấp nguyên liệu trong quá trình tiến hóa
- Ứng dụng: xác định vị trí của gen trên NST
II. Đột biến đa bội
1. Khái niệm và cơ chế phát sinh thể tự đa bội
- Là dạng đột biến là tăng một số nguyên lần bộ NST đơn bội của loài (>2n).
- Có 2 loại tự đa bội:
- thể đa bội lẻ: 3n, 5n, 7n,...
- thể đa bội chẵn: 4n, 6n, 8n, ...
- Cơ chế phát sinh: do dối loạn trong nguyên phân hoặc giảm phân làm cho tất cả các NST không phân li.
2. Khái niệm và cơ chế phát sinh thể dị đa bội
- Là hiện tượng làm tăng số lượng đơn bội của hai loài khác nhau trong một tế bào.
- Cơ chế phát sinh: đem lại hai dòng thân thuộc sau đó đa bội tạo nên thể song nhị bội.
3. Hậu quả và vai trò của đột biến đa bội
- Thể đa bội thường có lợi: tế bào to, cơ quan sinh dưỡng lớn, phát triển khỏe, chống chịu tốt.
- Thể tự đa bội không có khả năng phát sinh giao tử bình thường
- Đột biến đa bội đóng vai trò quan trọng trong tiến hóa, góp phần hình thành loài mới
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1: Nêu các dạng đột biến ở sinh vật lưỡng bội và hậu quả của chúng.
Câu 2: Phân biệt tự đa bội và dị đa bội. Thế nào là thể song nhị bội?
Câu 3: Nêu một vài ví dụ về hiện tượng đa bội ở thực vật
Câu 4: Nêu các đặc điểm của thể đa bội
Câu 5: Hãy chọn phương án trả lời đúng.
Sự không phân li của một cặp NST tương đồng ở tế bào sinh dưỡng sẽ làm xuất hiện điều gì?
A. Tất cả các tế bào cùa cơ thể đểu mang đột biến.
B. Chỉ cơ quan sinh dục mang tế bào đột biến.
C. Tất cả các tế bào sinh dưỡng đểu mang đột biến, còn tế bào sinh dục thì không.
D. Trong cơ thể sẽ có hai dòng tế bào: dòng bình thường và dòng mang đột biến
=> Trắc nghiệm sinh học 12 bài 6: Đột biến số lượng nhiễm sắc thể (P2)
Xem thêm bài viết khác
- Giải thích quy trình nhân bản vô tính ở động vật và nêu ý nghĩa thực tiễn của phương pháp này
- Thế nào là diễn thế sinh thái?
- Thế nào là một quần xã sinh vật? Nêu sự khác nhau giữa quần thể sinh vật và quần xã sinh vật. Lấy ví dụ minh hoạ
- Quá trình di truyền ở mức độ phân tử
- Hai alen thuộc cùng một gen có thể tương tác với nhau hay không? Giải thích.
- Tại sao phần lớn các loại đột biến cấu trúc NST là có hại, thậm chí gây chết cho các thể đột biến?
- Giải bài 39 sinh 12: Biến động số lượng cá thể của quần thể sinh vật
- Bệnh phêninkêtô niệu ở người là do một gen lặn nằm trên NST thường quy định và di truyền theo quy luật Menđen.
- Hãy mô tả lại dòng năng lượng trong hệ sinh thái
- Đi thẳng bằng 2 chân đã đem lại cho loài vượn người những ưu thế tiến hoá gì?
- Từ quần thế cây 2n người ta tạo ra được quần thể cây 4n quần thể cây 4n có thể xem là một loài mới, vì sao?
- Giải bài 25 sinh 12: Học thuyết Lamac và học thuyết Đacuyn