Soạn văn bài: Tổng quan văn học Việt Nam
Nội dung bài Tổng quan văn học Việt Nam sẽ giới thiệu đến các bạn khái quát tiến trình phát triển của nền văn học nước ta. KhoaHoc xin tóm tắt ngắn gọn những kiến thức trọng tâm và hướng dẫn soạn bài chi tiết để các bạn cùng tham khảo.
A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Các bộ phận hợp thành của văn học Việt Nam
- Văn học dân gian:
- Là sáng tác tập thể và truyền miệng của nhân dân lao động.
- Thể loại: thần thoại, sử thi, truyền thuyết, cổ tích, ngụ ngôn, truyện cười, tục ngữ, câu đố, ca dao, vè, truyện thơ, chèo
- Đặc trưng: Tính truyền miệng, tính tập thể và sự gắn với các sinh hoạt trong đời sống cộng đồng.
- Văn học viết:
- Là sáng tác của trí thức, được ghi lại bằng chữ viết, mang đậm dấu ấn sáng tạo của cá nhân.
- Hệ thống chữ viết: chữ Hán, chữ Nôm, chữ quốc ngữ.
- Thể loại: từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX (truyện kí, tiểu thuyết chương hồi, thơ cổ phong, thơ Đường luật, văn biền ngẫu…). Từ đầu thế kỉ XX đến nay, loại hình tự sự có tiểu thuyết, truyện ngắn, kí; loại hình trữ tình có thơ trữ tình và trường ca; loại hình kịch có kịch nói, kịch thơ…
2. Hai thời đại lớn của văn học Việt Nam
- Văn học trung đại
- Tồn tại chủ yếu từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX
- Văn tự: văn học viết bằng chữ Hán và chữ Nôm
- Hình thành và phát triển trong bối cảnh văn hoá và văn học vùng Đông Á, Đông Nam Á ; có quan hệ giao lưu với nhiều nền văn học khu vực, nhất là văn học Trung Quốc, Ấn Độ.
- Văn học hiện đại
- Văn tự: chữ quốc ngữ
- Thời gian: đầu thế kỉ XX và vận động, phát triển cho tới ngày nay
- Tồn tại trong bối cảnh giao lưu văn hoá, văn học ngày càng mở rộng, đã tiếp tiếp xúc và tiếp nhận tinh hoa của nhiều nền văn học thế giới để đổi mới.
3. Con người Việt Nam qua văn học
Văn học là nhân học.Văn học Việt Nam thể hiện tư tưởng, tình cảm, quan niệm chính trị, văn hoá, đạo đức, thẩm mĩ của con người Việt Nam trong nhiều mối quan hệ đa dạng :
- Quan hệ với thế giới tự nhiên
- Quan hệ quốc gia dân tộc
- Quan hệ xã hội và trong ý thức về bản thân.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1 (Trang 13 – SGK) Hãy vẽ sơ đồ các bộ phận và sự phát triển của văn học Việt Nam.
Câu 2 (Trang 13 – SGK) Trình bày quá trình phát triển của văn học viết Việt Nam.
Câu 3 (Trang 13 – SGK) Dùng hiểu biết của mình để làm sáng tỏ nhận định: Văn học Việt Nam thể hiện đời sống tâm tư, tình cảm, quan niệm về chính trị, đạo đức, thẩm mỹ của con người Việt Nam trong nhiều mối quan hệ đa dạng.
Phần tham khảo mở rộng
Câu 1: Trình bày những nội dung chính trong bài: " Tổng quan văn học Việt Nam". Bài học nằm trong chương trình ngữ văn 10 tập 1
Xem thêm bài viết khác
- Nhà thơ đã cảm nhận cảnh vật bằng những giác quan nào? Qua sự cảm nhận ấy, anh (chị) thấy Nguyễn Trãi là người có tấm lòng như thế nào đối với thiên nhiên?
- Trong bài thơ có nhiều động từ diễn tả trạng thái của cảnh ngày hè. Đó là những động từ nào, trạng thái của cảnh được diễn tả ra sao?
- Nội dung chính bài Tỏ lòng
- Dựa vào kiến thức được trình bày trong mục II, lập bảng tổng kết về tình hình phát triển của văn học Việt Nam thời trung đại theo mẫu
- Soạn văn bài: Cảnh ngày hè
- Phân tích nội dung yêu nước trong sáng tác của Nguyễn Trãi qua “Bình Ngô đại cáo” và “Cảnh ngày hè”
- Ý nghĩa của “nỗi thẹn” trong câu thơ cuối “Luống thẹn tai nghe chuyện Vũ hầu”
- Chữ “lệ” trong câu 5 chỉ nước mắt của nhà thơ hay nước mắt của “khóm cúc”.
- Phân tích các nhân tố giao tiếp thể hiện trong bức thư Bác Hồ gửi học sinh cả nước nhân ngày khai giảng năm học đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tháng 9 năm 1945
- Giá trị nội dung và nghệ thuật trong Cảnh ngày hè
- Bản kế hoạch chuẩn bị Đại hội Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh còn sơ sài, hãy trao đổi để hoàn thiện bản kế hoạch đó
- Cái nhàn của người cư sĩ Nguyễn Bỉnh Khiêm trong bài thơ "Nhàn".