Soạn văn bài: Trong lòng mẹ
"Trong lòng mẹ" là đoạn trích từ tập hồi kí Những ngày thơ ấu của nhà văn Nguyên Hồng. "Trong lòng mẹ" tả lại cảnh hai mẹ con bé Hồng được gặp lại nhau sau bao ngày xa cách. Đoạn trích thấm đượm tình mẫu tử và giàu tính nhân văn sâu sắc. KhoaHoc xin tóm tắt kiến thức trọng tâm và hướng dẫn soạn bài chi tiết, đầy đủ để các bạn cùng tham khảo.
A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Tác giả
- Nhà văn Nguyên Hồng (1918-1982), quê ở thành phố Nam Định. Ông sinh sống chủ yếu ở thành phố cảng Hải Phòng. Ông viết nhiều thể loại truyện ngắn, tiểu thuyết, kí, thơ. Ông được nhà nước truy tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996.
- Các tác phẩm chính: Bỉ vỏ (tiểu thuyết, 1938); Những ngày thơ ấu (hồi kí, 1938); Trời xanh (tập thơ, 1960); Cửa biển (bộ tiểu thuyết 4 tập: 1961, 1967, 1973, 1976); Núi rừng Yên Thế (bộ tiểu thuyết lịch sử nhiều tập chưa viết xong); Bước đường viết văn (hồi kí, 1970).
2. Giới thiệu đoạn trích
- Văn bản Trong lòng mẹ được trích từ tập hồi kí Những ngày thơ ấu, kể về tuổi thơ cay đắng của chính tác giả Nguyên Hồng.
- Hồi kí còn gọi là hồi ức; là thể thuộc loại kí, nhằm ghi những sự việc thuộc quá khứ, qua sự nhớ lại. Hồi kí đòi hỏi phải hết sức tôn trọng tính chân thực của câu chuyện; sự việc, số liệu, thời gian phải chính xác. Lời văn của hồi kí phải chính xác, trung thực, giàu suy nghĩ và cảm tưởng cá nhân.
3. Tóm tắt đoạn trích
Bé Hồng mồ côi cha, mẹ lại đi bước nữa và phải sống tha hương cầu thực. Hồng cùng em Quế ở nhà bà cô ruột. Gần đến ngày giỗ cha, người mẹ đi tha phương cầu thực ở Thanh Hoá vẫn chưa về. Người cô cứ xoáy vào cậu bé Hồng những lời cay độc. Người cô ấy đã gieo rắc vào đầu non nớt của đứa cháu những hoài nghi để Hồng khinh miệt và ruồng rẫy mẹ. Nhưng bé Hồng hiểu được mục đích của người cô, nghe người cô nói xấu mẹ, em đau đớn, lòng thắt lại, hai khóe mắt cay cay. Lúc thì nước mắt ròng ròng rớt xuống hai bên má chan hòa, đầm đìa ở cằm vai cổ. Bé Hồng vẫn dành cho mẹ tình cảm yêu thương tha thiết và tin rằng mẹ sẽ trở về. Cuối cùng, Hồng cũng được gặp mẹ sau bao ngày xa cách, đến ngày giỗ đầu của chồng mẹ bé Hồng đã trở về. Hai mẹ con gặp lại nhau mừng mừng tủi tủi, bé Hồng hạnh phúc khi được ở trong lòng mẹ, được sống lại những giây phút của tình mẫu tử êm dịu ngọt ngào.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1 (Trang 20 – SGK) Phân tích nhân vật người cô trong cuộc đối thoại giữa bà ta với chú bé Hồng.
Câu 2 (Trang 20 – SGK) Tình yêu thương mãnh liệt của chú bé Hồng đối với người mẹ bất hạnh được thể hiện như thế nào?
Câu 3 (Trang 20 – SGK) Qua đoạn trích Trong lòng mẹ, hãy chứng minh rằng văn Nguyên Hồng giàu chất trữ tình.
Câu 4 (Trang 20 – SGK) Qua văn bản trích giảng, em hiểu thế nào là hồi kí?
Câu 5* (Trang 20 – SGK) Có nhà nghiên cứu nhận định Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng. Nên hiểu như thế nào về nhận định đó? Qua đoạn trích Trong lòng mẹ, em hãy chứng minh nhận định trên.
Phần tham khảo mở rộng
Câu 1: Giá trị nội dung và nghệ thuật truyện ngắn Trong lòng mẹ
Câu 2: Ý nghĩa nhan đề văn bản “Trong lòng mẹ”
Câu 3: Viết đoạn văn cảm nhận về tình yêu thương mẹ của bé Hồng trong đoạn trích "Trong lòng mẹ" Nguyên Hồng
Câu 4: Từ đoạn trích Trong lòng mẹ, hãy viết đoạn văn về tình yêu thương của em với mẹ mình
Câu 5: Đóng vai là người chứng kiến cuộc nói chuyện giữa cậu bé Hồng và bà cô. Hãy ghi lại cuộc nói chuyện ấy
Câu 6: Hãy tưởng tượng mình là người chứng kiến cảnh bé Hồng gặp lại mẹ. Hãy kể lại cuộc gặp đầy xúc động đó.
Hãy nêu ngắn gọn những nội dung chính và chi tiết kiến thức trọng tâm bài học " Trong lòng mẹ"