Soạn văn 6 VNEN bài 3: Sơn Tinh, Thủy Tinh
Giải bài 3: Tìm hiểu chung về văn tự sự- Sách VNEN ngữ văn lớp 6 trang 16. Phần dưới sẽ hướng dẫn trả lời và giải đáp các câu hỏi trong bài học. Cách làm chi tiết, dễ hiểu, Hi vọng các em học sinh nắm tốt kiến thức bài học.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
A. Hoạt động khởi động.
a. Ở Tiểu học, các em đã được học truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh. Hãy nhớ lại các tên nhân vật chính trong câu chuyện.
b. Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh phản ánh hiện tượng nào của tự nhiên? Hãy nói về ước mơ của nhân dân lao động thời xưa(tác giả dân gian) thể hiện trong truyện.
B. Hoạt động hình thành kiến thức.
1. Đọc văn bản sau: SƠN TINH THỦY TINH
2. Tìm hiểu văn bản:
a. Sơn Tinh Thủy Tinh gồm mấy phần? Nêu ý chính của mỗi phần.
b. Tìm từ ngữ miêu tả tài năng của các nhân vật Sơn Tịnh, Thủy Tinh.
c, Hãy miêu tả ngắn gọn cuộc chiến Sơn Tịnh Thủy Tinh.
d. Trong truyện có những yếu tố kì ảo nào? Nêu tác dụng của các yếu tố kì ảo đó.
e. Theo em, nhân dân lao đông(tác giả nhân gian) đã thể hiện thái độ ủng hộ đối với nhân vật Sơn Tinh hay Thủy Tinh? Vì sao?
g. Thảo luận về ý nghĩa của truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh theo gợi ý:
- Truyện phản ánh hiện thực gì?
- Truyện thể hiện nguyện vọng gì của nhân dân lao động thời xưa?
3. Tìm hiểu về sự việc nhân vật trong văn tự sự.
a. Trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh có các sự việc sau:
(1) Vua Hùng kén rể
(2) Sơn Tinh và Thủy Tinh đến cầu hôn
(3) Vua Hùng phán đồ sính lễ.
(4) Sơn Tinh đến trước, rước Mị Nương về.
(5) Thủy Tinh đến sau không lấy được Mị Nương đùng đùng tức giận đánh Sơn Tinh
(6) Hai bên giao chiến dữ dội, kéo dài hàng tháng trời.
(7) Cuối cùng Thủy Tinh thua đánh rút quân về
Hãy xác định sự việc khởi đầu, sự việc phát triển, sự việc cao trào, sự việc kết thúc trong câu truyện bằng cách ghi số thứ tự đứng trước những sự việc trên vào ô trống ở cột bên phải(theo mẫu):
Sự việc khởi đầu | (1) |
Sự việc phát triển | |
Sự việc cao trào | |
Sự việc kết thúc |
b. Sự việc trong văn bản tự sự cần có 6 yếu tố:1) Chủ thể (Ai làm việc này?);2) Thời gian(Bao giờ); 3) Địa điểm(Ở đâu?);4) Nguyên nhân; 5)Diễn biến 6) Kết quả. Hãy tìm 6 yếu tố đó trong một sự việc của Sơn Tinhh, Thủy Tinh (chẳng hạn, sự việc số 5: Thủy Tinh đến sau, không lấy được Mị Nương nên tức giận đánh Sơn Tinh)
c. Tìm các sự việc và chi tiết trong truyện bao giờ cũng phục vụ bộc lộ một chủ đề thống nhất. Hãy chứng minh điều đó qua truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh.
d. Kể tên các nhân vật trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh, hãy cho biết: Nhân vật chính là ai? Nhân vật phụ là ai? Theo em, nhân vật chính khác với nhân vật phụ như thế nào? Nhân vật trong văn tự sự được kể như thế nào (được gọi tên, đặt tên, được giới thiệu lí lịch, tính tình, tài năng; được miêu tả chân dung, y phục, trang bị, dáng điệu,…; được kể lại hành động, hoạt động, lời nói…)? Hãy đối chiếu những điều trên với nhân vật trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh.
4. Tìm hiểu về nghĩa của từ.
a. Dựa vào phần Chú thích trong bài đọc Sơn Tinh, Thủy Tinh, điền vào cột nội dung tương ứng với hình thức của các từ từ theo bảng:
Hình thức | Nội dung |
Cầu hôn | M: Xin được lấy làm vợ |
Phán | |
Sinh lễ | |
Nao núng | |
Tâu |
b. Đánh dấu X vào ô trống trước câu trả lời đúng:
Thế nào là nghĩa của từ?
- Nghĩa của từ là thành phần hình thức của từ
- Nghĩa của từ là thánh phần nội dung (sự vật, tính chất, hoạt động, quan hệ,...) mà từ biểu thị
c. Dựa vào bảng vừa hoàn thành ở mục a, đánh dấu X vào ô phù hợp để cho biết việc giải nghĩa các từ dưới đây được tiến hành theo cách nào( theo mẫu):
Từ | Trình bày khái niệm mà từ biểu thị | Đưa ra những từ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với từ cần giải thích |
Cầu hôn | M: X | |
Phán | ||
Sinh lễ | ||
Nao núng | ||
Tâu |
C. Hoạt động luyện tập.
1.Thi kể diễn cảm truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh tại lớp.
2. Em làm từ điển.
Nhiệm vụ: Vận dụng một trong hai cách giải nghĩa từ vừa học để giải thích ý nghĩa các từ dưới đây, sau đó sắp xếp theo thứ tự ABC:
- Tài năng:.......................................
- Nổi giận: .......................................
- Xứng đáng:.......................................
- Băn khoăn:.......................................
3. Cho chủ đề sau: " Vua Hùng kén rể"
Em hãy phác thảo những ý chính cho bài văn kể chuyện theo chủ đề trên, sau đó cho biết: Trong câu chuyện có những sự việc gì? Nhân vật phụ là ai?
D. Hoạt động vận dụng.
1. Tìm và ghi vào sổ tay 5-6 từ mà em gặp trong thực tế giao tiếp hằng ngày. giải thích các nghĩa các từ đó bằng hai cách vừa học.
2. Dựa vào đặc trưng cơ bản của truyền thuyết (bài 1), hãy giải thích vì sao truyện Sơn Tinh Thủy Tinh được gọi là truyền thuyết
3. Hoàn thành bài viết kể chuyện theo chủ đề: Vua Hùng kén rể
4. Viết đoạn văn( 10-15 dòng) nêu nhận xét của em về truyện Sơn Tinh Thủy Tinh
E. Hoạt động tìm tòi mở rộng.
1. Tìm thêm ba câu chuyện về thần núi, thần sông, thần biển. Ghi lại vắn tắt nội dung của ba câu chuyện đó.
Lớp 6