Bài 20: Phong trào độc lập dân tộc ở châu Á (1918 – 1939)

1 Đánh giá

Phong trào độc lập dân tộc ở Châu Á (1918 – 1939) có nhiều nét chung, đồng thời nổi lên những đặc điểm của mỗi nước, mỗi khu vực như Ấn Độ, Trung Quốc, Đông Nam Á. Để tìm hiểu kĩ hơn về vấn đề này, chúng ta cùng đến với bài học ngay sau đây.

A. Kiến thức trọng tâm

I. Những nét chung về phong trào độc lập dân tộc châu Á. Cách mạng Trung Quốc trong những năm 1919 – 1939

1. Những nét chung

Phong trào phát triển mạnh, lan rộng khắp các khu vực
Giai cấp công nhân tích cực tham gia
Các Đảng Cộng sản thành lập và lãnh đạo cách mạng ở một vài nước.

2. Cách mạng Trung Quốc trong những năm 1919 – 1939

a. Phong trào Ngũ tứ (4/5/1919)

Mục đích: Chống đế quốc, chống phong kiến.
Quy mô: Từ Bắc Kinh lan ra cả nước
Lực lượng: Học sinh, nông dân, tri thức yêu nước, công nhân.
Khẩu hiệu chiến tranh: “ Trung Quốc của người Trung Quốc”, “ Phế bỏ hiệp ước 21 điều”.

Ý nghĩa:

Mở đầu cao trào cách mạng chống đế quốc và chống phong kiến ở Trung Quốc và chống phong kiến ở Trung Quốc sau chiến tranh thế giới thứ nhất.
Làm chậm quá trình xâm lược Trung Quốc của các đế quốc.
Chủ nghĩa Mác – Lê Nin được truyền bá sâu rộng ở Trung Quốc, giai cấp công nhân trưởng thành, Đảng Cộng sản Trung Quốc ra đời (7/1921).

b. Phong trào cách mạng 1926 – 1932

1926 – 1927: Chiến tranh cách mạng chống các tập đoàn quân phiệt.
1927 – 1937: Nội chiến chống Quốc dân Đảng
Từ tháng 7 – 1937: Nội chiến chấm dứt, Quốc – Cộng hợp tác.

II. Phong trào độc lập dân tộc ở châu Á (1918 – 1939)

1. Tình hình chung

Đầu thế kỉ XX hầu hết các quốc gia Đông Nam Á đều trở thành thuộc địa, nửa thuộc địa của chủ nghĩa thực dân.
Những năm 20 của thế kỉ XX, phong trào đấu tranh xuất hiện nét mới: giai cấp vô sản trưởng thành và tham gia lãnh đạo cách mạng.
Đảng cộng sản được thành lập ở các nước và lãnh đạo đấu tranh.

2. Phong trào độc lập dân tộc ở một số nước Đông Nam Á

Phong trào độc lập dân tộc diễn ra sôi nổi, liên tục ở nhiều nước.

Ở Đông Dương cuộc đấu tranh diễn ra dưới nhiều hình thức.
Ở Đông Nam Á hải đảo: Phong trào cách mạng lôi cuốn hàng triệu người tham gia. Tiêu biểu là ở In –đô – nê – xi –a.