Bài 29: Ôn tập chương V và chương VI

1 Đánh giá

Từ thế kỉ XVI đến nửa đầu thế kỉ XIX, đất nước ta đã trải qua nhiều bước thăng trầm và những chuyển biến quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa và khoa học – kĩ thuật. Chúng ta hãy ôn lại kiến thức một lần nữa thông qua bài ôn tập ngày hôm nay.

A. Kiến thức trọng tâm

1. Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền

Vua quan ăn chơi xa xỉ
Nội bộ Vương chiều mâu thuẫn chia bè cánh, tranh giành quyền lực, chém giết lẫn nhau
Quan lại địa phương lộng quyền ức hiếp dân

=> Bùng nổ các cuộc khởi nghĩa của nông dân và xảy ra các cuộc chiến tranh phong kiến

Sự mục nát của triều đình phong kiến, tha hoá cuả tầng lớp thống trị.
Chiến tranh phong kiến:

Nam triều - Bắc triều
Chiến tranh Trịnh - Nguyễn

=>Chia cắt đất nước, gây đau thương, tổn hại cho dân tộc

2. Quang Trung thống nhất đất nước

Thống nhất đất nước:

Lật đổ chính quyền các tập đoàn phong kiến

Lật đổ chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong (1777).
Lật đổ chính quyền họ Trịnh ở Đàng Ngoài (1786), Vua Lê (1788).

Đánh tan quân xâm lược Xiêm, Thanh.

Xây dựng quốc gia:

Phục hồi kinh tế, văn hoá dân tộc
Củng cố quốc phòng, thi hành chính sách đối ngoại khéo léo

3. Nhà Nguyễn lập lại chế độ phong kiến tập quyền

Đặt kinh đô, quốc hiệu
Tổ chức bộ máy quan lại ở triều đình và các địa phương.

4. Tình hình kinh tế văn hoá

Lĩnh vực		Những đặc điểm nổi bật
Lĩnh vực		Thế kỉ XVI - XVII	Thế kỉ XVIII	Nửa đầu thế kỉ XIX
Kinh tế	Nông nghiệp	Đàng ngoài: Trì trệ, bị kìm hãm Đàng Trong: có những bước phát triển.	Vua Quang Trung ban hành chiếu khuyến nông	Vua Nguyễn chú ý việc khai hoang, lập ấp, lập đồn điền. Việc sửa đắp đê không được chú trọng.
	Thủ công nghiệp	Xuất hiện nhiều làng thủ công	Nghề thủ công được phục hồi dần	Xuất hiện nhiều xường, làng thủ công
	Thương nghiệp	Mở rộng buôn bán với nước ngoài. Xuất hiện nhiều chợ, phố xã, đô thị.	Giảm thuế, mở cửa ải, thông chợ búa.	Hạn chế buôn bán với người phương Tây Nhiều thành thị, thị trấn mới.
Văn hóa	Văn học – nghệ thuật	Phát triển mạnh Chữ quốc ngữ ra đời	Ban hành “ chiếu lập học”, phát triển chữ Nôm.	Nghệ thuật sân khấu: chèo… Văn học chữ Nôm, dân gian phát triển.
Văn hóa	Khoa học			Tiếp thu kĩ thuật phương Tây. Sử học, địa lí học…đạt nhiều thành tựu.