Tỉ suất tử thô là gì? Ôn tập Địa 10

Tỉ suất tử thô là gì? được Khoahoc sưu tầm và đăng tải. Bài hôm nay gồm câu hỏi trắc nghiệm và phần mở rộng về tỷ suất tử là gì, tỷ suất khô là gì, phân tổ chủ yếu, tỷ suất tử thô của toàn thế giới và các nước đang phát triển thời kì 1950 - 2005... Dưới đây là nội dung chi tiết, các em tham khảo nhé

• Nguồn lực kinh tế là gì?

Trắc nghiệm: Tỉ suất tử thô là gì?

A. số người chết trong năm so với dân số trung bình.

B. số người chết trong năm so với dân số trung bình cùng thời điểm.

C. số người chết trong năm.

D. tương quan số người chết trong năm với dân số trung bình cùng thời điểm.

Trả lời:

Đáp án đúng: D. Tương quan số người chết trong năm với dân số trung bình cùng thời điểm.

1. Tỷ suất tử là gì?

- Tỷ suất tử là chỉ số nói lên mức độ tử vong của dân cư trên thế giới, khu vực hoặc từng nước. Qua đó chúng ta cũng có thể đánh giá trình độ y tế và tình trạng sức khỏe của dân cư ở mỗi nước. Tỷ suất tử bao gồm tỷ suất tử thô, đặc trưng theo từng nhóm tuổi, ở trẻ em, người mẹ, …

2. Tỷ suất tử thô

- Tỷ suất tử thô (CDR – Crude Death Rale): được tính bằng mối quan hệ giữa số người chết trong năm so với số dân trung bình ở cùng thời điểm và được tính theo phần nghìn.

- Tỷ suất tử thô cho biết cứ 1000 dân, có bao nhiêu người bị chết trong kỳ (thường là một năm lịch). Cũng như tỷ suất sinh thô, tỷ suất tử thô bị tác động bởi nhiều đặc trưng dân số, đặc biệt là cơ cấu tuổi của dân số. Tỷ suất tử thô là thành phần không thể thiếu trong việc tính tỷ suất tăng tự nhiên cũng như tỷ suất tăng chung của dân số.

- Tỷ suất tử thô được tính theo công thức:

CDR = (Số người chết trong năm / Tổng số dân trung bình cả năm) * 1000

- Trong công thức này số dân trung bình của năm cũng được coi là số dân vào ngày 1 tháng 7 của năm.

- Để đánh giá mức độ tử vong ở một địa phương người ta thường xếp loại như sau:

- Việc nghiên cứu sự diễn biến của tỷ suất tử thô trong nhiều năm cho phép ta ước lượng được sự thay đổi của mức tử vong của một địa phương. Động thái của tỷ suất này lệ thuộc vào tình hình biến đổi kết cấu dân số theo độ tuổi và giới tính. Các số liệu cho thấy hiện nay tỷ suất tử đã giảm đi rõ rệt so với các thế kỉ trước, đặc biệt ở các nước đang phát triển.

3. Phân tổ chủ yếu

- Giới tính;

- Nhóm nguyên nhân chết;

- Thành thị/nông thôn;

- Vùng và các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương.

4. Tỷ suất tử thô của toàn thế giới và các nước phát triển, các nước đang phát triển thời kì 1950 – 2005

- Tỉ suất tử thô có xu hướng giảm dần do điều kiện kinh tế xã hội thế giới ngày càng phát triển.

- Toàn thế giới, tỉ suất tử thô ngày càng giảm mạnh, từ 25% (1950 – 1955) xuống còn 9% (2004 – 2005).

- Tỉ suất tử thô các nước phát triển giảm nhanh nhưng sau đó chững lại và có xu hướng tăng lên. Cơ cấu dân số già, tỉ lệ người lớn tuổi cao.

- Các nước đang phát triển, tỉ lệ tử thô giảm chậm hơn từ 28% (1950 – 2005) xuống còn 12% (1985 – 1990), nhưng hiện nay đã đạt mức thấp hơn so với các nước phát triển do cơ cấu dân số trẻ.

5. Tỷ suất đặc trưng theo nhóm tuổi

- Tỷ suất tử đặc trưng theo nhóm tuổi (ASDR – Age-Specific Death Rate): thể hiện chính xác hơn mức tử vong của dân cư và được dùng để đo mức tử vong của dân cư theo các nhóm tuổi (với khoảng cách tuổi 1 năm hoặc 5 năm…). Đây là tương quan giữa số người chết ở một nhóm tuổi trong năm so với số dân trung bình và được tính bằng phần nghìn.

- Trong việc tính toán, cần chú ý:

+ Tỷ suất tử theo độ tuổi được tính riêng cho từng giới (nam, nữ);

+ Khoảng cách giữa các nhóm tuổi nên lấy là 5 và nhóm tuổi đầu tiên từ 0 đến 4 được tách ra thành hai nhóm nhỏ: dưới 1 và từ 1 đến 4 tuổi. Lứa trẻ em dưới 1 tuổi thường có mức tử vong rất cao.

- Việc phân tích tỉ mỉ tỷ suất tử theo độ tuổi cho phép tìm ra được những khác biệt về mức từ giữa các nhóm tuổi. Khi nghiên cứu hiện tượng tử vong nói chung, trước hết cần xem xét động thái của tỷ suất tử theo độ tuổi, rồi sau đó mới xác định sự phụ thuộc mức tử vào các nhân tố khác.

6. Tỷ xuất tử vong trẻ em dưới 1 tuổi

- Tỷ suất chết của trẻ em dưới một tuổi là số đo mức độ chết của trẻ em trong năm đầu tiên của cuộc sống. Tỷ suất này được định nghĩa là số trẻ em dưới một tuổi chết tính bình quân trên một nghìn trẻ em sinh ra sống trong năm.

- Phản ánh đầy đủ trình độ nuôi dưỡng và tình hình sức khỏe chung của trẻ em ở một địa phương. Những số liệu về tỷ suất tử thô chỉ thể hiện một phần tình hình sức khỏe của dân cư và là căn cứ để tính toán mức độ phát triển dân số. Nhiều nước có tỷ suất tử vong thấp một phần là do người ở lứa tuổi trẻ chiếm tỉ lệ cao trong tổng số dân. Ngược lại, ở một số nước khác hệ số tử vong cao chủ yếu là do dân số già đi, tỷ lệ người ở lứa tuổi già khá lớn. Do đó. người ta lưu ý đến việc tính toán tỷ suất tử vong trẻ em.

Công thức tính:

Trong đó:

IMR : Tỷ suất chết của trẻ em dưới một tuổi;

D0 : Số trẻ em chết ở độ tuổi dưới một tuổi trong năm;

B : Tổng số trường hợp sinh ra sống trong năm.

• Tóm tắt kiến thức Địa lí 10
• Tìm hiểu ảnh hưởng của nhân tố địa hình trong quá trình hình thành đất. Lấy ví dụ chứng minh
• Trong phương pháp bản đồ biểu đồ để thể hiện giá trị tổng cộng của một đối tượng địa lí trên các đơn vị lãnh thổ người ta dùng cách?
• Vì sao các nước đang phát triển phải thực hiện chính sách phát triển dân số hợp lí?
• Diện tích canh tác trên thế giới hiện nay chủ yếu dùng để
• Đặc điểm của khu công nghiệp tập trung là gì?
• Điểm công nghiệp là gì?

Tỉ suất tử thô là gì? được Khoahoc chia sẻ trên đây. Hy vọng với bài học này giúp các em bổ sung thêm các kiên thức bổ ích, đồng thời củng cố môn Địa lí 10, từ đó chuẩn bị tốt cho bài giảng sắp tới. Chúc các em học tốt, ngoài ra các em có thể tham khảo thêm các môn học khác như Toán, Ngữ văn, Toán, Sinh học, Hóa học....đều có tại, tài liệu học tập lớp 10