Trình bày tóm tắt vai trò của từng nhân tố trong quá trình hình thành đất? Ôn tập Địa 10

Trình bày tóm tắt vai trò của từng nhân tố trong quá trình hình thành đất? được Khoahoc sưu tầm và đăng tải. Hướng dẫn trả lời câu hỏi trong bài chi tiết, đầy đủ, ngoài ra bài còn giúp các em tìm hiểu thêm về đất là gì, các nhân tố hình thành đất. Dưới đây là nội dung chính của bài, các em tham khảo nhé.

• Hiện tượng xảy ra khi nhiệt độ giảm là?

Câu hỏi: Trình bày tóm tắt vai trò của từng nhân tố trong quá trình hình thành đất?

Lời giải:

Vai trò của từng nhân tố trong quá trình hình thành đất:

- Đá mẹ: là nguồn cung cấp vật chất vô cơ cho đất, do đó quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới và ảnh hưởng đến nhiều tính chất của đất.

- Khí hậu: nhiệt và ẩm là các yếu tố khí hậu ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành đất.

- Sinh vật: đóng vai trò chủ đạo trong việc hình thành đất.

- Địa hình:

+ Ở vùng núi cao quá trình hình thành đất yếu. Địa hình dốc làm cho đất dễ bị xói mòn, tầng đất thường mỏng.

+ Nơi bằng phẳng, tầng đất thường dày giàu chất dinh dưỡng hơn.

+ Địa hình ảnh hưởng tới khí hậu, từ đó tạo ra các vành đai đất khác nhau theo độ cao.

- Thời gian: Đá gốc biến thành đất cần phải có thời gian. Thời gian kể từ khi một loại đất được hình thành tới nay được gọi là tuổi đất.

- Con người: hoạt động sản xuất nông, lâm nghiệp có thể làm biến đổi tính chất đất, làm tăng hoặc giảm độ phì của đất

1. Đất (Thổ nhưỡng) là gì?

- Thổ nhưỡng (đất) là lớp vật chất tơi xốp ở bề mặt lục địa, được đặc trưng bởi độ phì.

- Độ phì của đất: Là khả năng cung cấp nhiệt, khí, nước các chất dinh dưỡng cần thiết cho thực vật sinh trưởng và phát triển.

- Thổ nhưỡng quyển là lớp vỏ chứa vật chất tơi xốp nằm ở bề mặt lục địa, nơi tiếp xúc với khí quyển, thạch quyển, sinh quyển.

2. Các nhân tố hình thành đất

Đất được hình thành do tác động đồng thời của các nhân tố sau :

Đá mẹ

- Khái niệm: Là các sản phẩm được phá hủy từ đá gốc (nham thạch).

- Vai trò: Cung cấp chất vô cơ cho đất, quyết định thành phần cơ giới, khoáng vật, ảnh hưởng trực tiếp tính chất lí, hóa của đất.

Khí hậu

- Ảnh hưởng trực tiếp:

+ Ảnh hưởng đến sự hình thành đất thông qua nhiệt - ẩm.

+ Nhiệt, ẩm ảnh hưởng đến sự hòa tan, rửa trôi, tích tụ vật chất.

- Ảnh hưởng gián tiếp qua tác động: khí hậu → sinh vật → đất.

Sinh vật

- Thực vât: Cung cấp vật chất hữu cơ, rễ phá hủy đá.

- Vi sinh vật: Phân giải xác súc vật tạo mùn.

- Động vật: sống trong đất là biến đổi tính chất đất (giun, kiến mối).

Địa hình

- Địa hình dốc: đất bị xói mòn, tầng phong hóa mỏng.

- Địa hình bằng phẳng: bồi tụ là chủ yếu, tầng phong hóa dày.

- Địa hình: Ảnh hưởng đến khí hậu vành đai đất khác nhau theo độ cao.

Thời gian

- Khái niệm: Tuổi đất chính là thời gian hình thành đất.

- Vai trò: Tuổi của đất là nhân tố biểu thị thời gian tác động của các yếu tố hình thành đất dài hay ngắn, còn thể hiện cường độ của các quá trình tác động đó.

- Các vùng tuổi đất:

+ Vùng nhiệt đới, cận nhiệt: đất nhiều tuổi.

+ Vùng ôn đới, cực: đất ít tuổi.

Con người

- Hoạt động tích cực: nâng độ phì cho đất, chống xói mòn.

- Hoạt động tiêu cực: đốt rừng làm nương rẫy, xói mòn đất.

3. Bài tập vận dụng

Câu 1: Tác động của con người trong hoạt động sản xuất nông, làm nghiệp có thể làm biến đổi tính chất đất không? Hãy cho ví dụ chứng minh.
Tác động của con người trong hoạt động sản xuất nông, lâm nghiệp có thể làm biến đổi tính chất đất, làm tăng hoặc giảm độ phì của đất.

* Ví dụ:

- Đốt rừng làm rẫy sẽ đẩy mạnh quá trình xói mòn, bạc màu đất.

- Bón phân hữu cơ làm tăng độ phì của đất.

- Lạm dụng thuốc trừ sâu quá mức sẽ làm ô nhiễm đất, giảm độ phì tự nhiên của đất.

Câu 2: Hãy lấy một vài ví dụ về ảnh hưởng của đá mẹ đến đặc điểm của đất mà em biết.

Mỗi loại đá mẹ khác nhau sẽ tạo ra các loại đất khác nhau:

+ Đất đỏ bazan hình thành từ các đá bazan: có màu nâu đỏ, tầng mùn dày, khá phì nhiêu.

+ Đất feralit đỏ nâu hình thành trên đá vôi: giàu mùn, đạm, tơi xốp, phân bố ở vùng núi đá vôi.

+ Những loại đất hình thành trên đá mẹ là granit thường có màu xám, chua và nhiều cát.

Câu 3: Tác động của sinh vật có gì khác với tác động của đá mẹ và khí hậu trong sự hình thành đất?
Tác động của sinh vật khác với tác động của đá mẹ và khí hậu trong sự hình thành đất:

- Đá mẹ: là nguồn cung cấp vật chất vô cơ cho đất, do đó quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới và ảnh hưởng đến nhiều tính chất đất.

- Khí hậu: Nhiệt và ẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành đất thông qua quá trình phong hóa.

- Sinh vật đóng vai trò chủ đạo trong sự hình thành đất:

+ Thực vật cung cấp chất hữu cơ, rễ thực vật bám vào các khe nứt của đá làm phá hủy đá.

+ Vi sinh vật phân giải xác sinh vật và tổng hợp thành mùn, động vật sống trong đất cũng làm biến đổi tính chất đất.

• Tia sáng mặt trời chiếu thẳng góc với tiếp tuyến ở bề mặt đất là hiện tượng
• Không khí nằm ở hai bên frông có sự khác biệt cơ bản về
• Phần lớn lãnh thổ Hà Lan nằm dưới mực nước biển, đó là hậu quả
• Quá trình bóc mòn do băng hà tác động tạo nên dạng địa hình nào dưới đây?
• Hiện tượng biển tiến biển thoái là gì?
• Hiện tượng mặt trời lên thiên đỉnh không xuất hiện ở nơi nào sau đây?
• Nguyên nhân dẫn tới quy luật địa đới

Trình bày tóm tắt vai trò của từng nhân tố trong quá trình hình thành đất? được Khoahoc chia sẻ trên đây. Hy vọng với tài liệu này sẽ giúp ích cho các em củng cố kiến thức cũng như chuẩn bị tốt cho bài giảng sắp tới. Chúc các em học tốt, ngoài ra các em có thể tham khảo thêm các môn học khác đều có tại, tài liệu học tập lớp 10